The contribution of Bayes to statistical inference has been much discussed, whereas his evaluations of the beta probability integral have received little attention, and Price's improvements of these results have never been analysed in detail. It is the purpose of the present paper to redress this state of affairs and to show that the Bayes-Price approximation to the two-sided beta probability integral is considerably better than the normal approximation, which became popular under the influence of Laplace, although it had been (...) stated by Price. The Bayes-Price results are obtained by approximating the skew beta density by a symmetric beta density times a factor tending to unity for n → ∞, the two functions having the same maximum and the same points of inflection. Since the symmetric beta density converges to the normal density, all the results of Laplace based on the normal distribution can be obtained as simple limits of the results of Bayes and Price. This fact was not observed either by Laplace or by Todhunter. (shrink)

heories of embodied cognition (e.g., Perceptual Symbol Systems Theory; Barsalou, 1999, 2009) suggest that modality specific simulations underlie the representation of concepts. Supporting evidence comes from modality switch costs: participants are slower to verify a property in one modality (e.g., auditory, BLENDER-loud) after verifying a property in a different modality (e.g., gustatory, CRANBERRIES-tart) compared to the same modality (e.g., LEAVES-rustling, Pecher et al., 2003). Similarly, modality switching costs lead to a modulation of the N400 effect in event-related potentials (ERPs; Collins (...) et al., 2011; Hald et al., 2011). This effect of modality switching has also been shown to interact with the veracity of the sentence (Hald et al., 2011). The current ERP study further explores the role of modality match/mismatch on the processing of veracity as well as negation (sentences containing “not”). Our results indicate a modulation in the ERP based on modality and veracity, plus an interaction. The evidence supports the idea that modality specific simula- tions occur during language processing, and furthermore suggest that these simulations alter the processing of negation. (shrink)

HLDING A‐G and HEGGDAL K. Nursing Inquiry 2012; 19: 345–356 Patients’ experiences of health transitions in pulmonary rehabilitationPeople who live with chronic obstructive pulmonary disease (COPD) experience major changes in health. Coping with the illness and caring for themselves places extensive demands on them. Thus, pulmonary rehabilitation (PR) is recommended as a means to facilitate healthy transitions in everyday life with COPD. This study explores the experience of patients with COPD in terms of their transitions in health during and after (...) PR. The research was inspired by interpretive phenomenology. Thirty‐three individual qualitative interviews were conducted with eighteen patients recruited from Norwegian PR units. A thematic analysis of the interviews was performed. The interviewees described participation in PR as a time of increasing awareness of opportunities for health and well‐being with strengthened hope. The year following PR was dominated by their ongoing challenge to acknowledge limitations and explore opportunities in everyday life. Continuation of healthy transitions was facilitated by peer and professional support. The study highlights the personal resources that patients with COPD have access to in order to promote their own health. The study also highlights their vulnerability during illness and rehabilitation. The findings critique time‐limited PR and support the current trends towards patient‐centred rehabilitation efforts that incorporate user involvement and self‐management education. (shrink)

Organisational culture is assumed to be a key factor in large-scale and avoidable institutional failures. Whilst models such as “ethical culture” and “safety culture” have been used to explain such failures, minimal research has investigated their ability to do so, and a single and unified model of the role of culture in institutional failures is lacking. To address this, we systematically identified case study articles investigating the relationship between culture and institutional failures relating to ethics and risk management. A content (...) analysis of the cultural factors leading to failures found 23 common factors and a common sequential pattern. First, culture is described as causing practices that develop into institutional failure. Second, and usually sequentially related to causal culture, culture is also used to describe the problems of correction: how people, in most cases, had the opportunity to correct a problem and avert failure, but did not take appropriate action. It was established that most of the cultural factors identified in the case studies were consistent with survey-based models of safety culture and ethical culture. Failures of safety and ethics also largely involve the same causal and corrective factors of culture, although some aspects of culture more frequently precede certain outcome types. We propose that the distinction between causal and corrective culture can form the basis of a unified and generalisable model of organisational failure. (shrink)

The last decades of research have consistently found strong associations between divorce and adverse health outcomes among adults. However, limitations of a majority of this research include lack of “real-time” research, i.e., research employing data collected very shortly after juridical divorce where little or no separation periods have been effectuated, research employing thoroughly validated and population-normed measures against which study results can be compared, and research including a comprehensive array of previously researched sociodemographic- and divorce-related variables. The current cross-sectional study, (...) including 1,856 recently divorced Danes, was designed to bridge these important gaps in the literature. Mental and physical health were measured using the Short Form 36 -2. Analyses included correlational analyses, t-test comparisons, and hierarchical multiple regression analyses. The study found that the health-related quality of life of Danish divorcees was significantly worse than the comparative background population immediately following divorce. Across gender, higher levels of divorce conflict were found to predict worse mental health, and worse physical health for women, even when controlling for other socio-demographic variables and divorce characteristics. Among men, lower age and higher income predicted better physical health, while more children, more previous divorces, participant divorce initiation, new partner status, and lower levels of divorce conflict predicted better mental health. Among women, higher income, fewer previous divorces, new partner status, and lower levels of divorce conflict predicted better physical health while higher income, participant divorce initiation, new partner status, and lower levels of divorce conflict predicted better mental health. The findings underscore the relevance of providing assistance to divorcees who experience higher levels of divorce conflict immediately following divorce, in seeking to reduce potential long-term negative health effects of divorce. (shrink)

Leibniz’in ayırt edilemezlerin özdeşliği ilkesine göre iki nesnenin özellikleri aynıysa, o halde onlar özdeştir. Nesnelerin gerçek olup olmadığını öğrenmek için iki gerçek şeyin aynı özelliklere sahip olduğunun kontrolünün sağlanması gerekir. Araştırmamızda ayırt edilemezlerin özdeşliği ilkesi mantıksal bir ilke olup metafiziksel bir çıkarıma işaret ettiğini göstermeyi amaçlamaktayız. Araştırmamızda, Leibniz tarafından önerilen ilkenin gerçek nesnelere uygulanabilmesi için iki şeyin özelliklerinin önceden incelenmesi gerektiğini ve ilkenin uygulanabilmesi için iki şeyin özelliklerinin aynı olduğu önermesinden emin olmamız gerektiğini, bunun için de şeylerin gerçek özelliklerini belirlememiz (...) ve bunları özdeşlikler açısından birbirleriyle karşılaştırmamız gerektiğini gördük. Yine bu çalışmada iki şeyin özelliklerine dair öncülün sağlanması, onların gerçekliklerine dair bir çıkarımın elde edilmesini sağladığını fark ettik. Bununla birlikte, şeylerin olağan başka özelliklerinin mevcudiyetinin ölçümü mümkün olduğu için, olası özellikler ortaya çıkmadığı sürece, şeylerin kendilerine dair çıkarımın her daim metafiziksel ve mantıksal bir sınır zemininde yer aldığını tespit etmiş bulunduk. (shrink)

Müslüman bilim adamları, namaz vakitlerinin hesaplanması, kıble yönünün tespit edilmesi gibi nedenlerden dolayı astronomi ilmi ile İslam’ın erken dönemlerinden itibaren ilgilenmeye başlamışlardır. Bu bilim dalıyla yakından ilişkili olduğu düşünülen İlm-i aḥkâm-ı nücûm’un, astronominin bir parçası olduğu iddia edenler de olmuştur. Ancak, içindeki “ahkâm” ifadesi nedeniyle birçok ilim adamı bilimler tasnifinde, İlm-i aḥkâm-ı nücûm’u, astronomiden ayrı tutmuş onu doğal ilimlerden saymamışlardır. Birçok İslam Devleti’nin yöneticisine çeşitli ahkâm risaleleri sunulsa da müneccimbaşılık bağımsız bir kurum olarak Osmanlı Devleti zamanında, II. Bayezid döneminde teşkilatlanmıştır. (...) Bu dönemde müneccimbaşı, ikinci müneccim ve müneccimlerden oluşan bir heyet oluşturulmuş, zaman zaman birtakım değişikliklere uğrasa da kurum varlığını Cumhuriyet’e kadar devam ettirmiştir. Bu makalenin amacı Osmanlı Devleti’nin bir kurumu olan Müneccimbaşılık kurumu hakkında bilgi vermek ve 1712 yılında yayımlanmış bir ahkam risalesinden yola çıkarak bu tür risalelerde hangi konuların ele alındığını ortaya koymaktır. Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivinde tespit edilen belgeler ışığında bu çalışma yapılmıştır. Yöntem olarak Arşiv ve literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. Makalenin cevap aradığı soruların başında Kur’an-ı Kerim ve Hadislerde gaybın bilgisinin yalnız Allah’ta olduğu vurgulanmasına rağmen Osmanlı devletinde bu kurumun varlığını nasıl devam ettirdiği ve bu ilimle uğraşanların bu eleştirilere nasıl cevap verdiği, ahkamlarda hangi konulara değinildiği? Gibi konular gelmektedir. Makalede ulaşılan bazı bulgular şunlardır: Bu kurumun temel görevi namaz vakitlerinin belirlenmesi, ramazan hilalinin gözlemlenmesi, eşref saatinin tespit edilmesidir. Bununla birlikte bir yıl içerisinde meydana gelecek olan olayların bilgisine de ahkâm kısmında yer verilmektedir. Bazı padişahlar yapacakları işleri müneccimbaşının bilgi notları doğrultusunda gerçekleştirmeyi önemsemişler, hatta farklı coğrafyalardaki yöneticilerden müneccim talebinde bulunmuşlar, bazıları ise önemsememişlerdir. Bu ilimle uğraşanlar genellikle usta çırak ilişkisi içerisinde yetişmişlerdir. Bununla birlikte farklı meslek gruplarına mensup olanlardan da bu ilme heves edenler ortaya çıkmış, kendilerinin görevleri olmadıkları halde ahkâmlar hazırlamışlar ve bu ahkâmları padişahlara sunmuşlardır. Bunlardan biri de Vakanüvis Naîmâ Efendi’dir. İlk resmi Osmanlı Vakanuvisi olan Naîmâ 17. yüzyılın sonları 18. yüzyılın başlarında değişik idari görevlerde bulunmuştur. İki defa görevinden azledilmiş dönemi araştıran tarihçiler tarafından buna gerekçe olarak Naîmâ’nın düzenlemiş olduğu ahkamlar gösterilmiştir. Naîmâ bu ahkamlarda kendince tespit edebildiği olumsuzlukları açık bir şekilde kamuoyu ile paylaşmıştır. Bu da dönemin idarecilerinin düşmanlığını kazanmasına neden olmuştur. Ancak Naîmâ ahkam yazmaya devam etmiş, yüksek bürokrasiye dönebilmek için 1712 yılı için hazırladığı ahkamında siyasi bir dil kullanmıştır. Ona göre bu bir ilimdir ve bu ilimle uğraşmak İslam’a aykırı bir durum değildir. Verdiği bilgiler ise iddiadan uzaktır. Mesela padişahın yaşamını sıhhatli bir şekilde uzun süre devam ettireceğini, 1712 yılı için bir iki çocuk sahibi olabileceğini, gezegenlerin konumlarından deprem ve yangın emaresi olduğunu, ancak bu yangın ve depremlerin gerçekleşme ihtimalinin düşük olduğunu risalesinde belirtmiştir. Devletin eski gücüne kavuşması için yapılması gerekenlere de değinilmiştir. Üzerinde durduğu önemli konulardan biri donanmadır. Donanmanın güçlendirilmesi için sicili temiz, görev bilincine sahip yetenekli denizcilerin istihdam edilmesini, korsanlık yaparak, halkın malını, canını tehdit edenlerin ise yakalanıp cezalandırmasını önermiştir. Devlet bürokrasisinde liyakatli kişilere görev verilmesinin önemi üzerinde durmuş, bununla birlikte kendisine üst düzey bir görev verilmesini de istemiştir. Ona öre eski ihtişamlı günlere tekrar kavuşmak için taşraya atanan bürokratların işin ehli olanlar arasından seçilmesi gelmektedir. Yine istikrarı sağlamak ve devam ettirebilmek için teftiş önemlidir. Denetim mekanizması çalıştırılmalı yetersizlik gösterenler yolsuzluk yapanlar halka zulmedenler derhal görevden alınmalıdır. Devletin halk içerisinde güveni yeniden tesis etmesi için asayiş olanlara karışanları cezalandırmasını, cezasını çekip ıslah olmuşlara da af çıkarmasını tavsiye etmiştir. Devletin gerilemesindeki iç nedenler üzerinde durmuş ancak dış nedenler üzerinde durmamıştır. Bununla birlikte pozitif bilimlere önem verilmesine değinmiştir. Osmanlının sürekli mücadele içerisinde olduğu Batı’nın hızlı bir şekilde ilerlemesi üzerinde yani her ne kadar gerilemenin dış sebepleri üzerinde durmuş olmasa da pozitif bilimlere önem verilmesi üzerinde durmuştur. (shrink)

La lecture des documents modernes (rapports techniques des ingénieurs grecs et français et cartes minières de la Compagnie Française des Mines du Laurium, élaborés lors de la reprise des travaux miniers à Camariza du Laurium au xixe s.) qui décrivent les restes des travaux miniers antiques à Camariza, qu’il s’agisse des terres accumulées en quantités considérables au fur et à mesure de l’extraction (haldes), des plynites rejetées au cours de la concentration ou des scories issues de la fusion, permet de (...) localiser en ce lieu la Maronée antique, ainsi baptisée par analogie avec la Maronée de Thrace. Ils nous livrent même une image étonnamment précise de ces travaux pionniers, réellement gigantesques, très précisément aux puits miniers Hilarion N° 1, Serpieri N° 1, Jean Baptiste N° 1. Les rapports relatifs au puits Jean Baptiste N° 1 mettent particulièrement en exergue l’antique extraction des veines à une profondeur d’à peine 28 m et la présence d’un riche gisement de plomb argentifère à 76 m, sur une longueur de 500 m et une épaisseur de 2 à 8 m, qui est, très probablement, le fameux « contact » repéré en 483 av. J.‑C. (shrink)

Bu makalede Basra Muʿtezilesi kelâmcılarından Kādî Abdülcebbâr’ın “Tanrı’yı bilmeye götüren nazar vâciptir” önermesine ilişkin sunduğu epistemolojik çerçeve ele alınacaktır. Kādî Abdülcebbâr’ı bu sorunu tartışmaya iten şey, bir taraftan Tanrı’yı bilmenin bütün dinî hükümlerin dayanağı olması ve bu nedenle kelâmın kurucu ilkesi olması, öte yandan ashâbü’l-maʿârif olarak bilinen Câhız, Ali el-Esvârî, Sümâme b. Eşres gibi Muʿtezile kelâm geleneğine bağlı bazı düşünürlerin Tanrı’yı biliş tarzımızın zorunlu olduğunu ileri sürmeleri ve Ebü’l-Kāsım el-Belhî el-Kaʿbî’nin Tanrı’nın bu dünyada olduğu gibi ahirette de istidlâlî olarak bilineceğini (...) iddia etmesidir. Kādî Abdülcebbâr el-Muğnî külliyatının on ikinci cildi olan en-Nazar ve’l-meʿârif’i bu soruna ayırmış, buradaki düşünceleri öğrencisi Mankdîm tarafından Talik alâ Şerhi’l-Usûli’l-hamse’nin giriş bölümünde yeniden sunulmuştur. Kādî Abdülcebbâr Allah’ın kişiye yüklediği ilk sorumluluğun O’nu bilmeye götüren akıl yürütme olduğunu yazar. Bu önerme iki hususu içermektedir: Birincisi akıl yürütmenin gerekliliği, ikincisi ise Tanrı’yı biliş tarzımızın nazarî oluşu. Kādî Abdülcebbâr ilk olarak Tanrı’yı bilmenin neden gerekli olduğunu temellendirmeye girişir ve bunun için öncelikle vâcibi tanımlar ve kısımlarını açıklar. Ona göre akıl yürütmenin gerekliliği, Tanrı’yı bilmenin akıl yürütme dışında başka bir yolu olmamasından kaynaklanmaktadır. Gerçekte kişinin bilmesi gereken ilk şey Tanrı’dır. Dolayısıyla asl olan Tanrı’yı bilmektir. Bunun nedeni Tanrı’yı bilmenin dışında kalan konuların, Tanrı’yı bilmeye dayanmasıdır. Kādî Abdülcebbâr bunu, söz ve fiil türünden bütün dinî hükümlerin (şerâiʿ), ancak Tanrı’yı bildikten sonra hasen olacağını dile getirerek izah eder. Tanrı’yı bilmek, kendisini ihlal etmenin caiz olmadığı vâciplerdendir. Çünkü Tanrı’yı bilmeyi terk etmek kötüdür. Kötü olan şeylerden sakınmanın gerekliliği aklen sabittir. O hâlde Tanrı’yı bilmeyi terk etme kötülüğünden sakınmak, Tanrı’yı bilmekle mümkün olacağı için Tanrı’yı bilmek gereklidir. Tanrı’yı bilmek akıl yürütmeyle gerçekleştiği için de akıl yürütme, Tanrı’nın bilinmesi gereken ilk şey oluşundan bir pay alarak ilk konuma yükselmektedir. Buradan çıkan ilk sonuç, kişinin mükellef olduğu ilk şeyin Tanrı’yı bilmeye götüren akıl yürütme olduğudur. Kādî Abdülcebbâr, Tanrı’ya ilişkin bilginin nazarîliğini ise Tanrı’nın ne zarurî olarak ne de müşahede ile bilinemeyeceğini göstererek temellendirmeye çalışmaktadır. Bu bağlamda o bilginin neliğini ve türlerini tartışmaya açar. Kādî Abdülcebbâr’ın farklı kelâm eserlerinde yaptığı bilgi tanımlarında ortak olan şey, bilginin “gerekçelendirilmiş doğru inanç” şeklindeki tanımıdır. Bilginin inanç türünden olduğunu düşünen Kādî Abdülcebbâr, aynı zamanda bu inancın doğru olması gerektiğini ve kişinin bu inancına yönelik nefsinin sâkin olması gerektiğini ifade eder. Ardından zorunlu bilgi ve zorunlu bilginin türlerini ele alan Kādî Abdülcebbâr, burada insanın bilme imkanlarıyla uyumlu olarak onun biliş tarzları üzerinden Tanrı’yı bilmenin neden nazarla mümkün olduğunu, bilgilerimizin bütün türlerini ya da biliş tarzlarımızın tamamını söz konusu ederek Tanrı’yı bilmenin bunlardan hangisine dâhil olacağını soruşturur. Zorunlu bilginin ardından müşahede bilgisine yer veren Kādî Abdülcebbâr’a göre Tanrı’ya ilişkin bilgi ne zorunlu bilgiler türüne ne de müşahedeye dayalı bilgiler türüne girmemektedir. Kādî Abdülcebbâr son olarak Tanrı’nın nasıl bilineceği ya da Tanrı’ya ilişkin bilginin hangi bilgi türüne dahil edileceği meselesinin kelâmcılar arasında tartışmalı bir konu olduğunu ve Tanrı’nın teklif devam ederken bu dünyada zarurî olarak bilinmeyeceğini ifade eder. Ancak bu hususta Muʿtezile içerisinden biri Câhız ve Ali el-Esvârî gibi ashâbü’l-maârifin, diğeri Ebü’l-Kāsım el-Belhî el-Kaʿbî’nin muhalefetine yer vererek her iki yaklaşımı sırasıyla hem Tanrı’ya ilişkin bilginin neden zorunlu olamayacağını hem de Tanrı’nın ahirette neden istidlâlî olarak bilinmeyeceğini göstererek yanıtlar. İşte bu makalede Kādî Abdülcebbâr’ın Tanrı’yı biliş tarzımızın epistemolojik statüsüne ilişkin söz konusu görüşlerini analiz ederek, onun Tanrı’ya ilişkin bilginin çıkarımsallığı görüşünün dayandığı epistemolojik temeli ortaya koymaya çalışacağız. (shrink)

Steven Pinker’s recent Enlightenment Now aside, Enlightenment values have been in for a rough ride of late. Following Max Horkheimer and Theodor Adorno’s critique of Enlightenment as the source of fascism, recent studies, amplified by Black Lives Matter, have laid bare the ugly economic underbelly of Enlightenment. The prosperity that enabled intellectuals to scrutinize speculative truths in eighteenth-century Paris salons relied on the slave trade and surplus value extracted from slave labor on sugar plantations and in other areas Europeans controlled. (...) Indeed, deprived of its ugly economic underbelly, Enlightenment was barely conceivable; furthermore, its reliance on surplus value extraction from oppressed labor was accompanied by a racism that, with the exception of the thought of Jean-Jacques Rousseau and a few other thinkers, was arguably inherent to Enlightenment. However, I am not proposing yet another revelation of Enlightenment’s complicity in exploitation of, or disregard for, the Other. Rather, I want to highlight the damage being done today by an insidious strategy of labelling as “pseudo-science” entire domains of non-Western knowledge such as Chinese medicine and Ayurveda, thereby rendering them no-go zones for serious minds. Even though the term pseudo-science had yet to be coined, the beginnings of this tendency are already evident in Enlightenment-era works such as Jean-Baptiste Du Halde’s Description … de la Chine. The perpetuation of this dismissive treatment of non-Western natural knowledge creates a significant obstacle to superseding a “scientific revolution” whose confines have long been burst: it is increasingly recognized that traditional/indigenous knowledge affords a vast reservoir of materials, skills and insights of which the world has desperate need, no more urgently than in response to the covid-19 pandemic. (shrink)

Şems-i Sivâsî, Halvetiyye tarikatının ana şubelerinden biri olan Sivâsiyye kolunun müessisidir. On altıncı yüzyılın ilmî, siyâsî, kültürel ve dinî sahalarında derin izler bırakan Sivâsî, memleketi Zile’den Sivas’a hicret ettikten sonra ilk olarak İrşâdü’l-avâm adlı bir eser kaleme almış ve bu çalışmada nefsin ıslahı, mürşid-i kâmilin gerekliliği, mürşidlerin özellikleri ve nefsi ıslah konusundaki fonksiyonları gibi başlıklarla döneminde gözlemlediği ve zaman zaman istismar edildiğini düşündüğü mânevî yolculuğun kılavuzlarını konu edinmiştir. Eserin isminden de anlaşılacağı üzere Sivâsî, mânevî seyrin inceliklerini bilmedikleri için şekle aldanıp (...) süslü sözlere kanan ve layık olmadıkları halde şeyhlik makamını işgal edenleri kendilerine rehber edinenleri uyarmayı hedef olarak belirlemiştir. Sivâsî bu hedefine uygun olarak eserde sahte şeyhlerin itikâdî, amelî ve ahlâkî konulardaki sapmalarını âyetler, hadisler, naklettiği kıssalar ve kullandığı çeşitli metaforlarla gözler önüne sermiştir. O, tasavvufî sistemin istismar edilmesi noktasında şeyhlik/mürşid-i kâmillik konumunun son derece önemli olduğunu belirtmiş ve ilk dönemlerden itibaren bu konumun istismarına yönelik yapılan eleştiri ve uyarılara katkı sağlamıştır. Bu anlamda Hasan-ı Basrî, İmâm-ı Gazzâlî, Ahmed-i Yesevî, Mevlânâ, Necmeddîn-i Dâye ve Kâşânî’nin de ifade ettiği gibi, müteşeyyihlere dair uyarılarda bulunan bir geleneğin on altıncı asırdaki temsilcilerinden biri olmuştur. Günümüzde de çeşitli vesilelerle tartışma konusu haline gelen bu hususta Sivâsî’nin bir şeyh olarak yaptığı tespitler, uyarılar ve çözüm önerileri önem arz etmektedir. Bu makalede Sivâsî’nin müteşeyyih kimseler hakkındaki düşünceleri zikredilmekle birlikte kendinden önce bu konuda görüş bildiren isimlerle benzer ve farklı yönlerine de işaret edilmiştir. Çalışmada Sivâsî’nin sahte şeyhlere dair değerlendirmeleriyle tasavvufta bir iç tenkit geleneği olarak kabul edilebilecek bu usulün kendinden önceki ve sonraki isimler arasındaki konumuna da vurgu yapılmıştır. (shrink)

This paper, based on an invited Thesis Eleven presentation, provides a ‘map of technopolitics’ that springs from an investigation of the theoretical notion of technological convergence adopted by the US National Science Foundation, signaling a new paradigm of ‘nano-bio-info-cogno’ technologies. This integration at the nano-level is expected to drive the next wave of scientific research, technology and knowledge economy. The paper explores the concept of ‘technopolitics’ by investigating the links between Wittgenstein’s anti-scientism and Lyotard’s ‘technoscience’, reviewing the history of the (...) notion in the work of the Belgium philosopher Gilbert Hottois. The ‘deep convergence’ representing a new technoscientific synergy is the product of long-term trends of ‘bioinformational capitalism’ that harnesses the twin forces of information and genetic sciences that coalesce in the least mature ‘cognosciences’ in their application to education and research. The map of technopolitics systematically identifies the political relations between Big Tech and ‘new digital publics’ to reveal that the new paradigm is based on the supreme value of cognitive efficiency. There are a closely-knit cluster of concerns that frame a map of political issues about the fifth-generation technological impacts on human beings, their bodies and minds, and public institutions, not least the logic of the distribution and ownership of data, information and knowledge, and its effects on democracy. (shrink)

T. 1. Ot antichnoĭ fiziki do Mendeleeva.

On fundamentals of Vedanta and science; a study.

We would like to thank Dolega and Dewhurst for a thought-provoking and informed deconstruction of our article, which we take as applause from valued members of our audience. In brief, we fully concur with the theatre-free formulation offered by Dolega and Dewhurst and take the opportunity to explain why we used the Cartesian theatre metaphor. We do this by drawing an analogy between consciousness and evolution. This analogy is used to emphasize the circular causality inherent in the free energy principle. (...) We conclude with a comment on the special forms of active inference that may be associated with selfawareness and how they may be especially informed by dream states. (shrink)

Nefsin tanımı, mahiyeti, özellikleri, ilişkili olduğu alanların tespiti hem metafiziğin hem de teolojinin en temel problemlerinden biridir. Öyle ki nefs konusunun ele alınış tarzı, İslam düşünce geleneğini topyekûn bu konu üzerinden inceleme imkânı dahi sunmaktadır. Zira varlığı ve özel olarak insanı anlama noktasında, nefs konusunun kozmolojik, ontolojik, epistemolojik ve ahlâkî alanların tümünün temeline yerleştirildiği görülmektedir. Bu durum, nefs teorisinin kendi içinde bir bütün oluşturacak şekilde değerlendirildiğini göstermektedir. Literatürde hâkim olan anlayışa göre, nefsin; a) varlığın oluşumunda önemli bir yer teşkil ettiği, (...) b) bedenden ayrı ve farklı bir mahiyet taşıdığı, c) bilgi elde etmenin gerekçesi olduğu ve d) ahlâkî eylemlere kaynaklık ettiği vurgulanmaktadır. Bu doğrultuda, “Neredeyim ve neyle ilişkiliyim?”, “Neyim?”, “Neyi, nasıl bilebilirim?” ve “Ne yapmalıyım?” sorularına nefs teorisi bağlamında cevap arandığı söylenebilir. İnsan varlığının temel belirleyeninin bedenden ayrı ve farklı bir varlık olarak sunulması, birtakım gerekçelerden hareket etmektedir. Kognitif süreçleri üst düzeyde işletebilmesi, ahlâkî eylem üretebilmesi; ayrıca vahye muhatap kılınması, insanın diğer varlıklardan farklı ve üstün olduğu sonucuna götürmüştür. Bu farklılık ve üstünlük ise insanın maddî olanla sınırlı olamayacağı fikrini beraberinde getirmiştir. Maddenin daima; değişme, bozulma, parçalanma, yok olma gibi niteliklerle ilişkilendirilmesi bu kanaati beslemiştir. Dolayısıyla –özellikle müteahhir dönemde- hem maddî olan hem de maddî olana sıkışmayan bir varlık tasavvuruna yer verilmemiştir. Bir başka ifadeyle, maddî olduğu halde gayrı maddî üretimler sağlayabilecek bir varlık fikrinden vazgeçilmiş, insanı nefs-beden düalitesi ardında irdeleme tercih edilmiştir. Bu tercih, teolojinin oluşum özünde yer alan bir anlayış değildir. Zira erken dönem Mu’tezilî, Eş’arî ve Mâtürîdî kelâm literatürünün, ortak bir şekilde, insanın bedenden ayrık nefse referansta bulunmadan tanımlanması gerektiği üzerinde durduğu görülmektedir. İnsan varlığını çözümleme noktasında düalist anlayışın tercih edilmesi, farklı kültürlerle karşılaşma sonucundaki etkinin bir ürünüdür. Bu doğrultuda Yunan, Hint, Mısır ve Sümer felsefelerinin İslam düşünce geleneği üzerinde etkili olduğu görülmektedir. Özü itibarıyla kelâmın düalist anlayıştan uzak yaklaşımının ise Kur’ân’dan temel aldığı söylenebilir. Çalışmamızda bu iddiamızın temeli kurulacaktır. Kur’ân’ın temel terimlerimden biri olan nefs kelimesi, bütünsel bir bakış açısıyla incelenecektir. Bu inceleme, bu konuda oluşturulmuş literatürün nasıl değerlendirilmesi gerektiğiyle ilgili de zemin oluşturacaktır. (shrink)

In this article, the nursing health history is revisited with a hermeneutic lens to uncover means by which this tool can better serve nursing practice. It is argued that further distanciation from the developmental and medical model is necessary to accurately uncover health and history in the nurse–client encounter. Based on the works of prominent hermeneutic philosophers, such as Heidegger, Gadamer, Merleau‐Ponty, Ricoeur, and Taylor, four orientations to health history and nursing are explored: orientation to caring, orientation to narrative, orientation (...) to time, and orientation to the body. The nursing health history is used as a vehicle for illuminating the usefulness of a hermeneutic perspective in everyday nursing practice. This article reveals views of health, history, and health history that are already known to nurses and the nursing milieu but are concealed by more dominant outlooks. The hermeneutical perspective presented in this article can help to reveal the important dimensions of everyday nursing practice and foster a richer attunement with the complex health experiences of individuals. (shrink)

Critical study of of the addresses of Sir Muhammad Iqbal, 1877-1938 from philosophical and religious point of view.

In an article “Countering a Counter-intuitive Probability” [4], Lynn E. Rose discusses a question in conditional probability, claiming that the following problem posed by Copi [1] is usually incorrectly solved:Remove all cards except aces and kings from a deck, so that only eight cards remain, of which four are aces and four are kings. From this abbreviated deck, deal two cards to a friend. If he looks at his cards and announces that his hand contains an ace, what is the (...) probability that both his cards are aces? If he announces instead that one of his cards is the ace of spades, what is the probability then that both his cards are aces? (shrink)

Hicrî IV (X). asrın Bağdat asıllıönemli muhaddislerinden biri olan İbnü’s-Seken hadis tarihinin geç dönemlerinde ve günümüzde hak ettiği oranda ve layık olduğu şekilde değerlendirilememiş bir âlimdir. Bunun en önemli nedenlerinden biri, kaleme aldığı ve her biri alanında önemli sayılan eserlerinin sonraki dönemlere ulaşmamış olmasıdır. İbnü’s-Seken, genç yaşında başladığı ilmî seyahatlerini tamamladıktan sonra Mısır’a yerleşmiş, okuduğu eserleri ve kendisine has senedlerle derlediği hadisleri burada rivayet etmiş, ayrıca sahih hadislerden oluşan es-Sünenü’s-sıhâh el-me’sûra, sahâbe tabakâtı alanında ilk ve temel kaynaklardan biri olan el-Hurûf (...) fî es-mâi’s-sahâbe ve zayıf râviler konusuna dair ed-Duafâ ve’l-metrûkîn isimli eserlerini kaleme almıştır. İbnü’s-Seken, eserleri hicrî VI (XII). asır sonrasına intikal etmediği için adeta unutulmuş, günümüzde yeterli ilmî araştırma ve çalışmaya konu olmamıştır. Araştırmamız, klasik kaynaklardaki kısa biyografik bilgiler dışında onun hakkında doğuda, batıda ve ülkemizde ilmî anlamda sınırlı birkaç çalışma yapıldığını ortaya koymuştur. Türkçede hakkında kaleme alınan en önemli ilmî yazı Diyanet İslâm Ansiklopedisi’nin yaklaşık 300 kelimeden oluşan “İbnü’s-Seken” maddesidir. İbnü’s-Seken’in ilmî bir şekilde ele alınmamış olması kendisi ve eserleri hakkında bir dizi hataya düşülmesine neden olmuştur. Kütüphanelerde yer alan bazı yazmaların kendisine ait olmadıkları halde ona aitmiş gibi gösterilmesi ve bunun halen tekrar ediliyor olması, eserleri günümüze ulaşmadığı halde bazı kütüphanelerin yazma kaydı verilerek günümüze ulaştığının belirtilmesi, eseri es-Sünenü’s-sıhâh el-me’sûra isnadlı bir eser olduğu halde, senedleri hazfedilmiş ilk eser olarak takdim edilmesi bu hatalardan bir kaçıdır. Bu hatalar Arapça ve Farsça İslâm Ansiklopedisi ile Diyanet İslâm Ansiklopedisi’nin “İbnü’s-Seken” maddesinde aynen tekrar edilmiştir. İbnü’s-Seken ve eseri es-Sünenü’s-sıhâh el-me’sûra’ya dair yeterli araştırma yapılmamış olmasından kaynaklanan bu ve benzeri bir dizi hata, kütüphane kayıtları ve kaynaklar yeniden gözden geçirilerek kaleme aldığımız bu makale ile tashih edilmiş, ayrıca tarihte kalan ve araştırılmayı bekleyen İbnü’s-Seken gün yüzüne çıkarılmış, eserleri de içerikleri ve özellikleri itibariyle bilinir hale gelmiştir. (shrink)

Книгата предлага някои оригинални идеи по вечни философски въпроси, които вълнуват човешката мисъл от древността досега.