[…] redaktorom udała się rzecz dość rzadka w tego typu publikacjach, mianowicie stworzyli imponujących rozmiarów księgę pamiątkową, która jednak, poza walorami okolicznościowymi, charakteryzuje się wysokim poziomem naukowym i zawiera sporo oryginalnych, wartościowych treści, z konieczności prezentowanych w krótkich formach, co jednak nie obniża ich rangi teoretycznej. Ponadto […] udało się w tej publikacji zgromadzić bardzo liczne, a jednocześnie reprezentatywne grono najwybitniejszych polskich filozofów, którzy ofiarowali profesorowi Tyburskiemu swoje cenne teksty, co czyni tę książkę tym bardziej wartościową i spowoduje, jak można (...) przypuszczać, że jeszcze po wielu latach będzie się do niej sięgało jako o źródła oryginalnych i bardzo ciekawych przemyśleń. Prof. dr hab. Jarosław Rolewski. (shrink)

An option available to an agent is stable if it maximizes expected utility on the hypothetical assumption that the agent is going to choose it. As is well known, some decision problems lack a stable solution. Paul Weirich (1986 and 1988) has recently proposed a decision principle which prescribes that the option chosen should be at least weakly stable--or "weakly ratifiable", to use his terminology. According to him, full stability is an excessively strong demand. I shall argue that Weirich's proposal (...) conflicts with the familiar condition of dominance. But I shall also prove that this difficulty can be avoided if we replace weak stability by "moderate" stability--where the latter property is somewhat stronger than the former. It will be seen, however, that this modification does not help against other ailments connected with stability. In particular, to heed the demand of stability (of any kind) is to engage in a form of "wishful acting". Also, the different stability demands all conflict with a close relative of the dominance condition: the condition of "indifference". According to this condition, two actions are equally choiceworthy if they would always lead to the same outcomes--whatever state the world is in. On the other hand, the conditions of dominance and indifference would both be satisfied if we replaced a demand for stability (of some kind) by a related but distinct principle of "retrievability". Retrievability and (full) stability are mutually independent properties of options, but each of them entails moderate stability. The paper ends with a discussion of the relevance of retrievability to theories of choiceworthiness and practical reason. (shrink)

BL With a new preface by the authors This is an important work of original scholarship by two of the most distinguished East European economists now working in the West. The authors, both of whom were involved in the Planning Office of the Polish economy in the 1950s and 1960s, present here the results of their efforts to develop theoretically a system of economic management which could in practice avoid the worst excesses of both market capitalism and central planning. The (...) conclusions derived from this analysis are shown to open up a new dimension to the `socialism versus capitalism' controversy which has dominated much of the world throughout the twentieth century and which is especially significant as the countries of East and Central Europe re-structure their economies. (shrink)

Game theory is a mathematical theory of strategic interactions between rational agents. With much success, it has been widely applied in various areas of the social sciences, especially economics and sociology. However, it has been relatively and rarely used in the analyses pursued in legal theory and legal dogmatics. The present collection fills this gap and discusses game theory as a useful tool for legal scholars in solving the various problems of legal philosophy or legal dogmatics. It also includes two (...) skeptical voices regarding the applicability of game theory in legal analysis. The book will be useful for scholars in the field of legal theory, as well as for philosophers and economists. (shrink)

In this paper I present the explanatory potential of Antoni Kępiński’s model of information metabolism in the question of data smog (data glut, information overload). Kępiński’s model is not well known and the bibliography concerning the model of information metabolism is still rather poor. In the article I present the model as a good heuristics for explaining information exchange between the system and the environment. The particular aim of my deliberations is to use the model of information metabolism to discuss (...) the pathological, although common phenomenon of data smog. This allows for a holistic view of the problem and allows for new statements on data smog, ethical consequences and counteracting the negative consequences of information overload. (shrink)

Wskażmy na początku trzy zasadnicze powody, które zainspirowały toruńskie środowisko filozoficzne do organizacji na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu spotkania znawców i badaczy spuścizny twórczej Henryka Elzenberga. Pierwszy to wzgląd o charakterze rocznicowym. Mijająca w tym roku 120 rocznica urodzin i 40 rocznica śmierci Elzenberga jest właściwą chwilą stwarzającą najlepszą sposobność uczczenia pamięci wybitnego polskiego filozofa i humanisty, przywołania i podkreślenia jego dokonań w zakresie filozofii, aksjologii, etyki, estetyki, filozofii kultury i literatury. Drugi - jeśli tak rzec można - ma (...) charakter lokalny. Wiele lat dojrzałego życia i znaczna część biografii twórczej Elzenberga przypada na toruński okres jego działalności. Obok Tadeusza Czeżowskiego tworzył w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika środowisko filozoficzne, w wydatnym stopniu kształtując jego oblicze duchowe i intelektualną kulturę. Wykłady i seminaria prowadzone w murach uczelni oraz tzw. privatissima odbywające się w domu Profesora cieszyły się niesłabnącym powodzeniem nie tylko u adeptów filozofii, ale także osób różnych zainteresowań i profesji naukowych. Mogli oni podziwiać rozległość wykształcenia i zainteresowań Profesora, jego niezwykle bogatą osobowość i finezyjną kulturę intelektualną. Szacunek budziła dociekliwość badawcza filozofa głęboko penetrująca podejmowane tematy, a szczególnie umiejętność pobudzania do twórczego myślenia i wspólnego dochodzenia do prawdy. Toruński okres w życiu Elzenberga był także - jak można to chyba bez przesady powiedzieć - zwieńczeniem drogi jego intelektualnego rozwoju i aktywności twórczej. Wszystko to stawia przed kolejnym pokoleniem filozofów związanych z toruńską uczelnią zaszczytne zobowiązania i powinności wobec osoby i dorobku Profesora. Trzeci powód jest bardziej ogólnej natury.Dzieło filozofa niewątpliwie należy do najznakomitszych osiągnięć polskiej humanistyki i powinno, naszym zdaniem, znaleźć bardziej poczesne miejsce w świadomości ludzi wykształconych, wyraźniej zaistnieć w rodzimym życiu intelektualnym. Mimo wzrastającego zainteresowania twórczością Elzenberga, istnieje w dalszym ciągu dysproporcja pomiędzy znaczeniem jego dokonań na polu aksjologii,etyki filozofii kultury, krytyki literackiej i literatury a miejscem,jakie zajmuje ona w pamięci i świadomości zbiorowej. Dlatego należy podejmować takie inicjatywy, aby najbardziej wartościowe tradycje rodzimej kultury intelektualnej nie stawały się jedynie pomnikami przeszłości, ale stanowiły przede wszystkim żywy składnik współczesnej kultury Dotychczasowe spotkania konferencyjne charakteryzowała wieloaspektowość podejścia do spuścizny filozofa. Jej badacze, dzieląc się wynikami swoich dociekań,przedstawili dowolnie wybrane tematy, koncentrując się na ich opisywaniu, wyjaśnianiu czy interpretowaniu. Wybór tematyki uzależniony był od kierunku zainteresowań i predylekcji badacza.Zaprezentowano mniej lub bardziej bogaty zestaw problemów odnoszących się do różnych aspektów myśli twórczej filozofa.Otrzymywaliśmy w efekcie analizy wybranych zagadnień z bardzo bogatego obszaru zainteresowań filozofa, począwszy od teorii wartości poprzez tematy etyczne, estetyczne, historyczno filozoficzne, aż po te z zakresu filozofii kultury, literatury, krytyki literackiej, religii i mistyki. Podejmowano także wiele innych bardziej szczegółowych i drobniejszych kwestii odnajdywanych w pismach filozofa, a zwłaszcza tych inspirowanych, imponującą bogactwem tematycznym, refleksją zobiektywizowaną na kartach Kłopotu z istnieniem.Przykładem takie wieloaspektowego odniesienia się do myśli twórczej autora Kłopotu z istnieniem była konferencja zorganizowana przez toruńskie środowisko filozoficzne w 1997 roku pod tytułem Henryk Elzenberg. Dziedzictwo idei. Filozofia - aksjologia - kultura.Tytuł bez wątpienia sugeruje, że intencją organizatorów było zakreślenie w miarę pełnej panoramy zagadnień podejmowanych przez filozofa wraz z ich analizą. (shrink)

Przemysł farmaceutyczny oferuje coraz to nowe leki, które mają przedłużać życie osób cierpiących na nieuleczalne choroby. Innowacyjne terapie są często w jakimś stopniu skuteczniejsze, ale też (w co najmniej takim samym stopniu) droższe. Upoważnieni decydenci reprezentujący społeczeństwo muszą zatem rozstrzygać, które z nich będą finansowane ze środków publicznych. Jednym z głównych kryteriów, na których podstawie podejmuje się takie decyzje, jest stosunek dodatkowych kosztów, związanych z nową terapią, do czerpanych z niej dodatkowych korzyści. Dodatkowe korzyści, wynikające z nowych leków dla osób (...) śmiertelnie chorych, wydają się jednak często niezbyt wielkie w porównaniu do ich zawrotnych dodatkowych kosztów. Rodzi się zatem wątpliwość, czy refundacja tych leków, do której opinia społeczna skądinąd na ogół się skłania, daje się pogodzić z równie powszechnie akceptowaną zasadą ekonomicznej efektywności. Pewną próbą uzgodnienia tych postaw byłoby przyjęcie, że z pozoru niewielkie korzyści, przysparzane osobom zbliżającym się do śmierci — jak marginalne zwiększenie długości ich życia lub nieznaczne podniesienie jego jakości — w rzeczywistości mają większą wartość, ponieważ życie tych osób trzeba cenić wyżej. W przedstawianym artykule zastanawiam się nad tym, czy ta koncepcja jest do utrzymania — czy wartość życia wzrasta wobec bliskiej śmierci. (shrink)

Author: Lorenc Włodzimierz Title: HABERMAS’ PHILOSOPHY AS AN EXPRESSION OF FORGETTING ABOUT ONESELF AND COMMUNITY. CONSEQUENCES OF EXCESSIVE UNIVERSALITY OF PHILOSOPHY (Filozofia Jürgena Habermasa jako wyraz zapominania o sobie i wspólnocie. Konsekwencje nadmiernego uniwersalizowania filozofii) Source: Filo-Sofija year: 2006, vol:.6, number: 2006/1, pages:153-170 Keywords: HABERMAS, COMMUNITY, HUMAN EXISTENCE, UNDERSTANDING Discipline: PHILOSOPHY Language: POLISH Document type: ARTICLE Publication order reference (Primary author’s office address): E-mail:The task of the article is to show the consequences of the understanding of philosophy by Jürgen Habermas, (...) one of the most outstanding philosophers of our time. Some limitations in his philosophy appear in his utterances on the problems of man related to the possibilities offered by the recent achievements in genetics. As a philosopher he seems to be very distant from the reality of human existence. He proposes to cultivate a pure philosophy, striving first of all to ensure a universality for its solutions. This way he narrows the tasks confronting modern philosophy; besides, he wants to answer the questions concerning the humankind in a way valid for all times, making absolute the legal and constitutional frame being now in force. (shrink)

This collection of 12 essays at the 100th anniversary of Roman Ingarden is to show the actuality of the outstanding Polish representative of twentieth century philosophy. The authors take up Ingarden's main philosophical topics and, accordingly, deal with phenomenological and ontological problems on the various modes of givenness and existence in the wide range of real and intentional being, true and fictional existence, and they devote particular interest to Ingarden's conception of reality as well as to his aesthetics and theory (...) of arts. (shrink)

The subject matter of this article is the right to health as one of the moral rights granted to all human beings. In the first part, I provide an overview of selected international documents that consider health a human right and, in the second part, I investigate the most significant commentaries on these documents. Accordingly, I attempt to bring out and arrange in an order the main ethical claims contained in these documents and commentaries, discussing such issues as the kinds (...) of rights related to health, the conditions of access to health-related goods or the duties of the states implicated by the right to health. (shrink)

Refining big data is a new multipurpose way to find, collect, and analyze information obtained from the web and off-line information sources about any research subject. It gives the opportunity to investigate (with an assumed level of statistical significance) the past and current status of information on a subject, and it can even predict the future. The refining of big data makes it possible to quantitatively investigate a wide spectrum of raw information on significant human issues—social, scientific, political, business, and (...) others. Refining creates a space for new, rich sources of information and opens innovative ways for research. The article describes a procedure for refining big data and gives examples of its use. (shrink)

Definicja geniusza jest definicją warunkową – jest to osoba o nieprzeciętnych zdolnościach. Zdolności takie związane są ze strukturą i fizjologią mózgu, które są zdeterminowane genetycznie, a środowisko i edukacja mogą co najwyżej przeszkodzić w rozwoju geniusza. Na przykładzie prostego modelu przestrzeni fazowej mózgu formułujemy dwie hipotezy dotyczące dynamiki procesów myślowych w mózgu geniusza i różnicy między myśleniem geniusza a chorobą psychiczną lub szaleństwem.

The contributions in this book deal with the issue of normativity from various academic and scientific perspectives. The reader will learn how phenomena - such as norms, morality, and rule-following - are described and explained in philosophy, biology, psychology, linguistics, and neuroscience. In addition, a discussion of the naturalistic fallacy, from philosophical and ethical perspectives, is included.