Tekst stanowi próbę konfrontacji estetyki dekadenckiej z teologicznym myśleniem Jerzego Nowosielskiego. Pretekstem staje się ubiór, sakralizowany w ujęciu Baudelaire’a poprzez osobę dandysa i mający swoją sakralną symbolikę w szatach liturgicznych. Z pozoru osobliwe zestawienie dekadenckiej myśli Baudelaire’owskiej z analizą szat liturgicznych nie jest bezzasadne. Teologia szat zarysowana poprzez Nowosielskiego pozwala wprowadzić do analizy estetyki dekadenckiej myślenie religijne. Choć religijność w dekadencji rozumiana jest specyficznie, to zestawienie z myślą prawosławia pozwala wskazać możliwą drogę jej analizy. Dekadencja objawia transgresyjną aspirację wobec świata (...) profanicznego i analogiczne do religijnego pragnienie transcendencji. Przyjęcie takiego punktu widzenia pozwala na wydobycie wielu nieoczywistych wątków i odnalezienie sacrum w powierzchowności ubioru. (shrink)

Celem artykułu jest krytyczna analiza wybranych wyników neuroobrazowania procesów snu w kontekście specyfiki umysłu śniącego. Kombinacja danych hemodynamicznych i magnetycznych oraz danych fenomenologicznych i kognitywnych dopuszcza wyróżnienie czterech specyficznych typów umysłu podczas snu. Dzięki temu ogólna wizja mózgu/umysłu podczas snu, typowo sprowadzana do dystynkcji NREM/REM, jest bardziej adekwatna. Dodatkowo, kognitywna interpretacja danych neuroobrazowych pozwala na ustalenie możliwych funkcji adaptacyjnych umysłu podczas snu.

Typowe stanowisko w kontekście procesów wyobrażeniowych zakłada, że takie procesy realizują się bez obecności bodźca percepcyjnego. Celem artykułu jest wykazanie, że istnieją specyficzne procesy wyobrażeniowe transformujące bodziec percepcyjny w jego obecności. Inaczej mówiąc, niektóre wyobrażenia mają status on-line w procesie przetwarzania informacji wizualnej. Można się o tym przekonać analizując przykłady prostych iluzji wzrokowych. Podczas doznawania iluzji włączają się prawdopodobnie dodatkowe operacje wyobrażeniowe, które pozwalają na wizualizację osobliwych własności w bodźcach iluzorycznych. W konsekwencji proces rejestracji iluzji ma charakter dwutorowy, tj. percepcyjny (...) i wyobrażeniowy. W procesie percepcji system wizualny przetwarza informacje o dostępnych danych i formułuje hipotezę o specyficzności obiektu. Natomiast weryfikację hipotezy przeprowadza system wyobrażeniowy, który rekonstruuje wizualnie niekompletne informacje w bodźcach. Zarysowany pogląd opieram na wynikach współczesnych badań neurokognitywnych w zakresie przetwarzania informacji wizualnej. (shrink)

Celem artykułu jest krytyczna analiza wybranych badań empirycznych z zakresu neuroestetyki. Neuroestetyka to nowa interdyscyplinarna dziedzina naukowa zmierzająca do opisu funkcjonowania mózgowia w kontekście reakcji na dzieło sztuki. W artykule przedstawiam i analizuję wyniki badań na temat mózgowych korelatów preferencji estetycznej i percepcji piękna. Pomimo wątpliwości natury interpretacyjnej, wyniki te potwierdzają hipotezę o specyfice reakcji estetycznej w stosunku do innych typów reakcji kognitywnych człowieka.

Artykuł zawiera prezentację i dyskusję wybranych zagadnień świadomości śniącej. Pierwsze z nich dotyczy znaczenia adaptacyjnego świadomości podczas snu. Drugie zagadnienie obejmuje charakterystykę kognitywnej świadomości śniącej. Efektem krytycznego przeglądu badań i koncepcji jest teza, że: (1) świadomość śniąca nie ma charakteru adaptacji biologicznej, (2) świadomość śniąca jest formą zdegradowanej reprezentacji kognitywnej w porównaniudo świadomości w stanie czuwania. W szczególności świadomość śniąca zawiera deficyty intencjonalności (uwagi) oraz wyższych form kognitywnych, w tym dysfunkcji wykonawczych.

The main goal of this article is to show diverse approaches in political culture and some of the problems arising from this, as well as to point out the differences between the two perspectives – theories of political science and political philosophy. The author starts by analysing the classic definition of political culture developed by Gabriel Almond and presents the critique of this definition. He also describes a new approach proposed by researchers, such as Władysław Markiewicz, Andrzej W. Jabłoński (...) and Zbigniew Blok. The main problem with Almond’s concept – as the political scientists indicate – is that it is of little relevance for empirical studies. The researchers try to make this concept more useful as a research tool for examining political reality. On the other hand, Cezary Kościelniak and Janusz Wiśniewski attempt to define political culture in political philosophy’s terms. Their intention is to make this concept work as a counterfactual conceptualization of political reality. (shrink)

This paper considers the relationship between G. H. von Wright's solution to the paradoxes of confirmation and his "Principal Theorem of Confirmation". The former utilizes the order of our knowledge of the qualities of confirming instances of an hypothesis; the latter states the way in which an instance contributes to the probability of an hypothesis. It is shown that these two, as stated by von Wright, are logically incompatible. Then the most thorough possible emendation of the paradoxes solution is considered, (...) and it is shown that this still prohibits use of the "Principal Theorem" to confirm hypotheses stating necessary causal conditions, and to confirm by deliberate experiment hypotheses stating sufficient causal conditions. It is concluded that any solution of the paradoxes must rest solely upon the relation of the data to the hypothesis involved. (shrink)

During the decades following the publication of Darwin's Origin of species in 1859, religious belief in England and in particular the Church of England experienced some of the most intense criticism in its history. The early 1860s saw the appearance of Lyell's Evidence of the antiquity of man , Tylor's research on the early history of mankind , Renan's Vie de Jésus , Pius IX's encyclical, Quanta cura, and the accompanying Syllabus errarum, John Henry Newman's Apologia , and Swinburne's notorious (...) Atalanta in Calydon ; it was in this period also that Arthur Stanley was appointed Dean of Westminster, and that Bills were introduced in Parliament to amend or repeal the ‘Test Acts’ as they affected universities. They were the years that witnessed Lyell present the case for geology at the British Association at Bath , the first meeting of the X-Club , and the award of the Royal Society's Copley Medal to Charles Darwin. These were the years in which, as Owen Chadwick has put it, ‘the controversy between “science” and “religion” took fire’. (shrink)

In lieu of an abstract, here is a brief excerpt of the content:Commentary on “Epistemic Value Commitments”W. John Livesley (bio)A disquieting feature of contemporary psychiatric nosology is the tendency to adopt positions that imply that current classifications are simply statements of fact. Clinicians and researchers alike seem to assume that the DSM diagnostic concepts are factual descriptions based only on scientific analysis that reflect the essential nature of psychiatric disorders. The architects of the DSM acknowledge in various ways that this (...) is not the case. Frances et al. (1991), for example, noted the provisional and pragmatic nature of DSM-IV. Nevertheless, these cautions are largely ignored. The DSM is partly responsible. The assertion that the DSM is atheoretical with regard to etiology, although clearly incorrect, tends to generalize to other aspects of the system. Similarly, the emphasis on description that has proved so valuable in improving diagnosis is presented as if clinical description is unencumbered by values and assumptions. Moreover, the failure to state explicitly the assumptions underlying the classification encourages the conclusion that the system is free from theoretical and other influences.In fact the DSM is theory laden. Implicit theoretical models and etiological concepts lie behind many diagnoses, including adjustment, dissociative, and posttraumatic stress disorders. Assumptions about the nature of mental disorders and the way psychopathology is organized underlie the entire system (Livesley and Jackson 1992). Pragmatic and political considerations influenced the final structure. Moreover, as Dr. Sadler and others working on the same issues (Fulford 1989, 1994; Agich 1994) point out, the DSM is also value laden. It is value laden not only in the obvious sense that some diagnostic concepts are highly evaluative or biased against certain groups (Kaplan 1983), but also in the fundamental sense that values are built into the very structure of the system (Agich 1994; Russell 1994; Wakefield 1992).Value influences begin with the definition of mental disorder. As Wakefield (1992) and others have argued, the concept of disorder cannot be value free. Values are also involved in the descriptive terms adopted as diagnostic criteria (Agich 1994) and, as Dr. Sadler convincingly demonstrates, they are intrinsic to the way that the classification is constructed and evaluated—the very aspects of the classification that are generally assumed to be value free. By emphasizing this aspect, Dr. Sadler draws attention to the fact that despite being implicit and informal, these values exert a major influence. They influence kinds of information considered relevant to the classification, the way this information is weighted and evaluated, and the way it is organized into diagnostic concepts. Thus, values shape the classification and the research agenda. This point has not [End Page 223] been fully recognized, or at least not fully acknowledged, by those responsible for developing contemporary classifications. There is a tendency to assume that any values involved in the DSM are largely evaluative and incidental, as if they crept into the system inadvertently due to our limited knowledge. The implication is that their presence is merely a temporary embarrassment to be eliminated automatically as clinical description and phenomenology are refined. But this is not the case; any classification of mental disorders inevitably consists of fact plus value (Fulford 1994). Acknowledgment of the evaluative element does not detract from the achievements of the DSM. It is not a limitation but an essential component.The general failure to attend to the non-factual or non-descriptive aspects of classification means that important aspects of classifications are neglected. The impact of pragmatic considerations, political and economic factors, and ethical and epistemic values on the organization and evaluation of scientific information has not received appropriate attention given the social, clinical, and scientific consequences of contemporary psychiatric classifications. In essence, only a limited aspect of classification has been studied, and even this has been studied in isolation from its context. Under these circumstances there is much to be gained from explicit acknowledgment and analysis of the value component. We are more likely to make progress in resolving nosological issues if we take a broad perspective.For the nosologist, Dr. Sadler makes two useful contributions to understanding the broader view. First, the analysis of value is extended beyond discussion of evaluative or ethical values into a detailed analysis of the epistemic values that... (shrink)