As in the Arab and Persian literatures, many works have been written on the education and teaching of tajwīd, which provides the correct reading of the Qurʼān in Islamic Turkish Literature. Works on this subject were written generally as prose. Besides, some of these works were written in verse style because of practical benefits in education. In this context, the work named Ẓafar written by S̲h̲umnulu Ḥilmī Efendi (d. 1200/1785-86), which is one of the poetical tajwīds that has not been (...) studied enough, is one of the works that can be evaluated under a separate title within religious literaty genres such as forty hadith, ʻaqāʼidnāme and s̲h̲urūt al-ṣalāt (pillars or prayer). This study primarily deals with Ḥilmī Efendi’s tajwīd of verse in Turkish, named Ẓafar, with form and content analysis. The aim of the study is to give information about Ḥilmī Efendi, based on his works and to reveal the text of the work named Ẓafar, which has been transcribed. The importance of the study stems from the fact that it will introduce the first Turkish tajwīd written in verse as far as it has been identified and the master of qırāʼat poet author who can be accepted as the founder of this genre.Summary: During the formation of Islamic sciences such as tafsīr, hadīth, kalām, fiḳh, and ḳırāʼat many works related to these sciences were written in Arabic, Persian, and Kurdish languages. After Turks met with Islam, works were written in verse and prose style to learn the al-Ḳurʼān, the hadīth and the sciences that would help to understand these two sources in order to live a true faith and worship life. On the other hand, as a result of the writing of verse works, some literary genres emerged in Turkish Islamic literature. This issue has also been appeared in the science of tajwīd, which is defined as “a set of rules for the correct pronunciation of the letters with all their qualities” and which ensures the Ḳurʼān to be read properly. As a matter of fact, the writing of both prose and verse tajwīd works defined as a religious-literary genre is an indication of this phenomenon. For instance, Tuḥfe-i Şerīfī (S̲h̲erīfī d. 1260/1844) and Naẓmuʼl-Ehem (S̲h̲eyhī d. 1235/1819-20) are examples of verse tajwīd works. In this context, one of the verse tajwīds is Ẓafar, which is defined by his own writer, S̲h̲umnulu Ḥilmī Efendi, as the first work written in this type.The author of the work, Ḥilmī Efendi, lived in Vardar Yenicesi (Giannitsa) for a long time and died in Hijāz in 1200 (1785-86), is one of the 18th century authors and an specialist in the field. In the work named Osmanli Müellifleri (Bursalı Meḥmed Ṭāhir, 1333 / Ottoman Authors) it is stated that he has works named Manẓūm Tajwīd (Ẓafar) and Manẓūm S̲h̲urūt-ı ṣalāt (Naẓm-ı nefīs) and that he wrote death dates with poetry on the gravestones of the grandchildren of G̲h̲āzī Evrenos Bey (d. 820/1417) and an Arabic khatim prayer. Information about Ḥilmī Efendi's personality, educational life, and scientific level could not be found. One of the works of Ḥilmī Efendi is Naẓm-ı nefīs, which was written in 1190/1776-77, and is in the form of S̲h̲urūt-ı ṣalāt. In this work of 125 couplets except for the title of “Tertīb-i Secāvend-i Ḥurūf” (fāʻilātün fāʻilātün fāʻilün) the author used the meter of the fāʻilātün fāʻilātün fāʻilātün fāʻilün and preferred the masnavī as a form of verse. The work consists of a introduction of 9 couplets, a main part of 24 couplets, an addition and conclusion of 3 couplets.Another work of Ḥilmī Efendi is the work called Ẓafar in the form of verse tajwīd, which he wrote on the request of some of his friends and which is the main subject of this study. There is no record of the writing date of this work. This study also includes the transcribed text of the work. However, when considering the period the author lived in and the time of his other work Naẓm-ı nefīs (1190/1776-77) it is estimated that Ẓafar was written after the second half of the 18th century. However no manuscript copy of Ẓafar could be found. Therefore, for the text to be transcribed in this study, the oldest dated and printed copy with Arabic diacritics of the work (Istanbul: Dār at-tıbāʻa al-āmire, 1265) was taken as basis. In this copy, the work was incorrectly named as Tajwīd-i Manẓūm. Also, there are some typographical errors in the headlines or text; these errors were tried to be corrected. It consists of 71 couplets; an introduction and 25 main titles. Ẓafar, written was written in half, full and rich rhyme. In some places, as well as rhyme, redif (repeated voice) created with an appendix or a word was used. The work has a clear, intriguing and narrative language and expression.Traditionally, the author starts his work by praising God, salawat, prayer, followed by a statement about the importance and the provisions of the learning tajwīd. Then the author gives informations about some tajwīd subjects such as ḥarf-i med, sebeb-i med, medd-i muttaṣıl, medd-i munfaṣıl, and so forth.The author bases on the Ḥafṣ narration of the ḳırāʼat of the ʻĀṣım probably because of taking into account the readers. Another point that draws attention in the work is that the tajwīd issues are explained shorter and clearer compared to other verse tajwīds. There are also no secondary topics such as ţūl, tevaṣṣut, ḳaṣr, ḥarf-i muḫaffefe, kelime-i müṡaḳḳale or istiʻāẕe-basmala, states of tā-i teʼnīṡ. To provide an easy memoration Ḥilmī Efendi does not apply the method of formulations of letters corresponding to the bases such as ikhfā, iẓhār as in many other tajwīd Works. Instead, he writes the letters of a specific rule one by one. Additionally, he does not give many examples from Qurʾān verses to consolidate the rules, and sometimes refers only to the surahs. With his work called Ẓafar, the author follows and represents the tradition of religious-literary works in general, and in particular, the tradition of the verse tajwīd. In some verse types of tajwīd works, for example, only subjects of ḳatʻ and vaṣl are discussed, however, in Ẓafar, most rules of tajwīd are included.It can also be said that the work has a special place and importance due to the possibility of being the first text (constituent text) written in verse tajwīd. On the other hand, when considering the conditions of the period and the fact that it was published more than once, it can be stated that Ẓafar was used as a material in educational activities and raised attention. (shrink)

This study examined the validity and reliability of a Turkish version of the Modified Moral Sensitivity Questionnaire for Student Nurses. After obtaining permission to adapt the MMSQSN into Turkish, the translation/back-translation method was used with expert opinions to determine content validity. Factor analysis was conducted to examine the construct validity and test–retest was performed on the questionnaire to determine reliability. Cronbach’s alpha coefficients were calculated to assess for internal consistency. Participants included 272 baccalaureate degree student nurses who took ethics lessons (...) prior to their clinical internship. The factor analysis revealed that even though the factor structure in the original scale was the same, relevant items were categorized with similar components, and factor loads were sufficient. The correlation coefficient in the analyses of test–retest scores was.66 for the total scale and the Cronbach’s alpha was.73 for the total scale. The translated MMSQSN is a valid and reliable measure of ethical sensitivity in student nurses in Turkey. (shrink)

A study on the two concepts of spandrel and fitrah, which appear to have the same meaning but are interpreted differently due to differences in perspective. Both concepts recognise the existence of certain innate faculties in humans and posit that these faculties predispose humans to belief. Spandrel posits that these innate faculties are a by-product of adaptations that enable us to survive in the evolutionary process, whereas fitrah asserts that these faculties are bestowed by God. The impetus for this study (...) is the recognition that human beings are creatures of faith. The prevalence of belief in supernatural powers across all periods, geographical regions and cultures throughout human history, coupled with the existence of common features in all such beliefs despite formal differences, demonstrates the necessity for further research in this area. (shrink)

This paper aims at contributing to contemporary literature on nothings and absences from a Kantian perspective. To achieve its aim, the article is structured in two main sections. The first investigates nihil privativum’s metaphysical-epistemological, cognitive, and linguistic aspects, shedding light on its enduring relevance and multifaceted nature. The analysis begins by elucidating nihil privativum’s negativity, highlighting the distinctions between its material and formal senses, and explores the epistemological intricacies of accessing knowledge concerning nothings and absences. Engaging with contemporary perspectives within (...) the framework of Kant’s philosophy, it demonstrates the enduring applicability of Kantian framework in addressing contemporary philosophical debates. Furthermore, the section delves into the linguistic dimension of nihil privativum, examining the distinctions between various forms of nothings and absences and the classification of terms denoting contradictory nothings. The second section begins with exploring the cognitive aspect of nihil privativum, yet this time as a general and abstract concept, unveiling the step-by-step process involved in its formation. The second section ends by an analysis of the linguistic aspect of ‘nihil privativum’ as a rigid general term, arguing for its rigidity as a general abstract term by logical necessity, which is shown through two thought experiments within the discourse of possible worlds. The paper concludes that in the material sense, nothings and absences are not perceivable, in their formal sense they are conceptually representable, and as a general and abstract term ‘nihil privativum’ is rigid, containing all particular nihil privativa in its extension and designating the property of ‘being non-existent or absent’ in all possible worlds. (shrink)

The increasing number of companies providing internet services and auction tools helped popularize the online reverse auction trend for purchasing commodities and services in the last decade. As a result, a number of owners, both public and private, accepted the online reverse auctions as the bidding technique for their construction projects. Owners, while trying to minimize their costs for construction projects, are also required to address their ethical responsibilities to the shareholders. In the case of online reverse auctions for construction (...) projects, the ethical issues involved in the bidding technique directly reflects on the owner’s ethical and social responsibilities to their shareholders. The goal of this paper is to identify the shareholder ethics and responsibilities in online reverse auctions for construction projects by analyzing the ethical issues for the parties involved in the process. The identification of the ethical issues and responsibilities requires clear definition and understanding of professional ethics and the roles of the involved parties. In this paper, first, the concept of professional ethics and social responsibility is described in a general form. To illustrate the ethical issues and responsibilities, a sample case of bidding for a construction project using online reverse auction techniques is presented in which the shareholders were actively involved in questioning the ethical issues. The issues involved in the bidding process and their reflection on the shareholder responsibilities are described and analyzed for each stage of the process. A brief discussion of the overall process is also included to address the general ethical issues involved in online reverse auctions. (shrink)

Defensive medicine is defined as a doctor’s deviation from standard practice to reduce or prevent complaints or criticism. The objectives of this study were to assess the prevalence of the practice of defensive medicine in the UK among hospital doctors and the factors affecting it.

One of the main problems of the soul theory is how the soul, which has no material properties, interacts with body. Because it is difficult to understand how an immaterial being interacts with matter. In particular, as our scientific understanding of the way the brain works and how it affects our psychology expands, the question of whether a soul is needed for the mind manifests itself more strongly. In this context, current data on the close connection between the brain and (...) the mind is often used as an objection to the understanding of the soul. One of the recent data that has been claimed to have dealt a heavy blow against the understanding of the soul is the split-brain case. The split-brain case is the name given to the condition of patients whose brain hemispheres are surgically separated from each other. The difference of this case from other cases used against dualism is that it pointed out that the integrity of consciousness also depends on the brain. Because although there was a connection between many mental functions and the brain before, it was not between the unity of consciousness. For it was a new claim that the unity of consciousness also depends on the brain. On the contrary, arguments were used in favor of the existence of the soul, stating that the brain cannot provide the unity of consciousness due to its multi-part structure, and therefore an indivisible soul is necessary. Whereas, in the split-brain case, patients whose brain hemispheres were separated from each other could think and act like two different people. This is interpreted as contrary to the soul view, which argues that the individual and the soul are indivisible. The present study considers whether the split-brain case does indeed offer a strong argument against dualism. In this paper, first of all, more detailed information about the split-brain case will be given. Then, the arguments of those who use this case against dualism and why the issue seems problematic in terms of the soul view will be discussed. Afterwards, some solutions offered by dualists to this problem will be evaluated. There are three different strategies that dualists follow at this point. The first one rejects the idea that consciousness is divided as a result of the split-brain phenomenon, the second rejects the idea that the soul is indivisible, and the third way accepts both, but argues that they are not contradictory, because a single soul can have a divided consciousness. This paper argues that even if it is accepted that more than one stream of consciousness emerges as a result of the split-brain case, this cannot be seen as a finishing blow to dualism. Despite this, the case in question can be regarded as a strong argument against dualism. For a counter-argument to be strong, it does not need to conclusively demonstrate the falsity of what it opposes. It suffices to show the weakness of its probability of being true. In this respect, the split-brain case greatly weakens the probability of dualism being true. (shrink)

Every text, in addition to its main idea and notional framework, has a context that reflects the background of the milieu in which it was written. In this respect, it would be paid attention in the identity of the text, which waiting to be discovered like a hidden treasure within lines and reflecting its time, as much as giving importance to the sentences of the text. Adopting such an approach, in a sense, could contribute to a better understanding of the (...) spirit of the text. In addition, this approach is of great importance in bringing the treatises that built our civilization, especially the stories of many manuscripts waiting to be revealed, to modern scholarship. Therefore, each step on this path of discovery makes an outstanding contribution to the understanding of the ultimate extent of our civilization’s history. This paper aims to take a step on this path by examining a manuscript that depicts the Ottoman scholarly environment in the 18th century. Both the critical edition of the treatise, Ilzām al-muʿānidīn wa-ibṭāl zaʿm al-ḥāsidīn, and its translation constitute the scope and focus of this paper. The paper also aims to have a general view of the historical context of the treatise and a concise analysis in light of this information. Later, it is aimed to let the reader be alone with the edited Arabic text and its Turkish translation by leaving her/him alone in this intellectual journey. Another reason for choosing the treatise is that it is related to ʿiṣmah al anbiyā (the infallibility of the Messengers of Allah), which is a highly sensitive issue of kalām in terms of both thematically and methodologically. Moreover, this subject is extremely meaningful in terms of the revelation-centered structure of kalam, the nature of the concept of Messenger of Allah, and the understanding of the issues formed around being a Messenger of Allah. Following both etymological and discursive evaluation based on classical sources (especially related to fiqh), the treatise discusses whether the Messengers of Allah are protected from the faint (ighmāʾ) or not. Its main question is whether the faint be considered in the context of ʿiṣmah al anbiyā or not. First of all, the author explains the reasons for writing the treatise in the introduction and then, underlines prominently the results in the conclusion. Both chapters may be the most significant parts in respect of reflecting the identity of the text. The given messages by determining the causal relations in these chapters provide significant clues about the conflict between the Kadizādeli and the Sivasī, which adversely affected the history of Ottoman thought, and emerged trends as a consequence of that. The most prominent theme is that it is highly recommended to adopt a moderate way to overcome the negative effects of the conflict that polarized many people. Ultimately, the treatise is an extremely important text in terms of being the first witness of a time period, in which one of the greatest turning points emerged in our intellectual history. (shrink)

Una conversación con Christian Niemeyer acerca de su nuevo libro: Nietzsche, New School.

Pathways to Contemporary Islam: New Trends in Critical Engagement highlights that the current tensions in Islam and the Muslim world are the result of historical dynamics as opposed to an alleged incompatibility between religious tradition and modernity. The emphasis on pathways indicates that critical engagement and contestation have always been intrinsic to the history of Islam. The aim of the book is to elaborate the contemporary pathways and analyse the trends that contest the Islamic intellectual tradition, the relationship between religion (...) and politics, and the individual and collective practice of religion. The collection of essays analyses the current efforts of critical re-engagement with the Islamic intellectual tradition and underlines the historical diversity of Islamic orthodoxies that led to the establishment of various pathways in the practice and role of religion in Muslim societies. (shrink)

Turkish culture is based on tolerance, the product of the unique Islam–Turkish synthesis. This synthesis is crucial today for a more balanced perception of Islam because it opposes extremism and the terror that is associated with it. The Turkish–Ottoman Empire followed earlier traditions and set up a system based on tolerance towards its ethnically diverse subjects. It was due to this exceptional system assuring stability and freedom of conscience that the Empire was able to hold together people of different religions, (...) languages and races, and to protect and preserve different cultures and languages. This tradition of tolerance and harmony lives on in modern Turkey. Although today there are bound to be certain misinterpretations of Islam, the majority of Turks firmly oppose intolerance and terrorism. (shrink)

In this article, a new adaptive fuzzy wavelet neural network model is proposed for nonlinear function approximation problems. The AFWNN model is based on the traditional Takagi-Sugeno-Kang fuzzy system. Specifically, this model replaces the membership functions of fuzzy rules with wavelet basis functions, which are known to have time and frequency localization properties, i.e., they can approximate patterns both in the time and frequency domains. The structure of the AFWNN model is derived from that of the adaptive neuro-fuzzy inference system. (...) However, the AFWNN improves over the ANFIS by replacing Gaussian functions in the hidden layer with wavelet basis functions. The AFWNN model is trained using a gradient-based optimization algorithm. The AFWNN is then tested on three function approximation problems of time series prediction. For certain types of nonlinear time series, for instance fractal processes, the AFWNN is found to be substantially more accurate than alternative methods. (shrink)

Since the middle of this century, the dominant prescriptive approach to decision theory has been a deductive viewpoint which is concerned with axioms of rational preference and their consequences. After summarizing important problems with the preference primitive, this paper argues for a constructive approach in which information is the foundation for decision-making. This approach poses comparability of uncertain acts as a question rather than an assumption. It is argued that, in general, neither preference nor subjective probability can be assumed given, (...) and that these need to be generated by using the relevant information available to the decision-agent in a given situation. A specific constructive model is discussed and illustrated with a real example from this viewpoint. (shrink)

İslamî ilimlerin eğitim-öğretiminde şiir kullanımının Türk İslam Edebiyatında bir geleneği temsil ettiği söylenebilir. Nitekim ta‘lîm için siyer, hadis, fıkıh, kelam, tasavvuf vb. İslamî ilimlerin konularına dair mensûr olduğu gibi manzûm eserler de telif edilmiştir. Bu durum ise Türk Edebiyatında el-esmâü’l-hüsnâ, siyer, kırk hadîs, akâidnâme gibi bazı manzûm türlerin doğmasını sağlamıştır. Bilinebilen eser sayısı itibariyle Türkçe manzûm tecvîdler de bu türler arasına girmeye aday niteliktedir. Bu bağlamda çalışma; Türkçe manzûm tecvîd müelliflerinden biri olan Şeyhî’nin hayatını ve “Nazmu’l-Ehem fî İlmi’t-Tecvîdi’l-Elzem” adlı eserini (...) konu edinmektedir. Eser; Türkçe manzûm tecvîd yazma geleneğini devam ettirmesi ve türünün başarılı örneklerinden biri olması hasebiyle ayrı bir öneme sahiptir. Çalışma, Nazmu’l-Ehemm ’in tenkitli metin neşrinin yanı sıra eğitim-öğretim faaliyetlerinde yararlanıldığı düşünülen Türkçe manzûm tecvîdlerin işlevini yazar-eser özelinde gün yüzüne çıkarmayı hedeflemektedir. (shrink)

Gayretimin bir kısmı bilim dünyasına hizmet, ama diğer çok mühim bir gayesi ise; koskoca bir İslam aleminin yitirmiş olduğu kendine hürmeti, güveni ve insanlık tarihindeki yerini hatırlatmak, kaybettiklerini inşa etmek içindir. Prof. Dr. Fuat Sezgin Prof. Dr. Fuat Sezgin anısına ithaf ettiğimiz Felsefe ve Din Bilimleri Özel Sayımıza hoşgeldiniz. Prof. Dr. Fuat Sezgin, 24 Ekim 1924 tarihinde Bitlis’te dünyaya gelen Fuat Sezgin, il-kokulu Doğubayazıt’ta, ortaokul ve liseyi ise Erzurum’da bitirdikten sonra 1943 yılında İstanbul’a geldi. İstanbul Üniversitesi şarkiyat (Doğu bilimi) Araştırmaları (...) Enstitüsü’nde ünlü Alman şarkiyatçı Prof. Dr. Hellmut Ritter’in (1892-1971) öğrencisi olan Sezgin, Ritter’in tavsiyesi üzerine İslâm bilimlerine yöneldi. 1951’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakülte-si’den mezun olduktan sonra Arap Dili ve Edebiyatı alanında “Buhârî’nin Kaynakları Hakkın-da Araştırmalar” başlıklı teziyle doktorasını tamamladı. Bu çalışmasıyla, hadis kaynağı olarak İslâm kültüründe önemli bir yere sahip olan Buhârî’nin sözlü kaynaklar yerine yazılı kaynaklara dayandığı tezini ortaya attı. Doçent unvanını 1954 yılında alan Sezgin, 1960 askeri darbesinin ardından üniversi-telerden uzaklaştırılan 147 akademisyen arasında kendi adının da bulunması üzerine 1961’de Türkiye’den ayrıldı ve çalışmalarına Goethe Üniversitesi’nde (Frankfurt) devam etti. Câbir bin Hayyân hakkında hazırladığı ikinci tezini 1965’te Goethe Üniversitesi Doğa Bilimleri tarihi Enstitüsü’ne sunan ve bir yıl sonra profesörlüğe yükseltilen Sezgin, aynı yıl kendisi gibi şarkiyatçı olan Ursula Sezgin ile Evlendi. Alanında şimdiye kadar yazılan en kapsamlı eser kabul edilen Geshichte des arabisc-hen Schrifttums (Arapça Yazma Eserler Literatürü Tarihi) başlıklı kapsamlı eserinin ilk cildini 1967’de yayımlayan Sezgin, 1978’de Kral Faysal İslâmi İlimler Ödülü’ne lâyık görüldü. Bu ödül nedeniyle kendisine takdim edilen maddi desteği değerlendirerek 1982’de Goethe Üniversitesi Arap-İslâm Bilimleri Tarihi Enstitrüsü’nü, ertesi yıl ise bu enstitü bünyesinde, tarih boyunca Müslüman bilim insanlarının icat ettiği 800’den fazla bilimsel alet ve düzene-ğinin modellerinin sergilendiği İslam Bilim ve teknoloji Müzesi’ni kurdu. Bu müzenin bir benzerini 2008 yılında istanbul’da kuran Sezgin, 2010 yılında Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı’nın kuruluşuna öncülük etti. Kahire Arap Dili Akademisi, Şam Arap Dili Akademisi, Fas Rabat Kraliyet Akademisi, Bağdat Arap Dili Akademisi, Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyeliği de dâhil olmak üzere çok sayıda ödül ve nişana layık görülen Sezgin’e; Erciyes Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanları verildi. Frankfurt am Main Goethe Plaketi, Almanya Üstün Hizmet Madalyası, İran İslâmi Bilimler Kitap Ödülü ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü ile taltif edildi. Prof. Sezgin’in öncülüğünde kurulan İstanbul İslâm Bilim ve teknoloji tarihi Müzesi, Kültür ve Turizm bakanlığı 2016 özel Ödülü’ne lâyık görüldü. Arapça, Süryanice, İbranice, Latince ve Almanca başta olmak üzere 27 dil bilen Prof. Dr. Fuat Sezgin, 30 Haziran 2018’de İstanbul’da vefat etti ve Gülhane Parkı’ndaki İstanbul İslâm Bilim ve teknoloji tarihi Müzesi’nin bahçesine defnedildi. Vefatının ardından, 2018/6 sayılı Cumhurbaşkanlığı genelgesi ile 2019 yılı “Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı” olarak ilân edildi. Cumhurbaşkanlığı genelgesinde "İslam kültür ve medeniyetinin daha iyi anlaşılmasını sağlamak ve onu yeni nesillere en doğru şekilde aktarmak amacıyla yapılacak söz konusu çalışmalara ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşlarınca her türlü destek ve katkının sağlanması hususunda gereğini rica ederim." İfadelerine yer verilerek Fuat Sezgin’in ülke sathında anlatılması ve düşüncelerinin anlaşılması için çeşitli faaliyetlerin yürütülmesi istenmişti. Koordinasyon Merkezi olarak da Kırıkkale Üniversitesi seçildi Dünyanın önde gelen bilim tarihçilerinden olan, İslam Bilim Tarihi alanındaki çalışmaları bulunan Prof. Dr. Fuat Sezgin’i gelecek nesillere tanıtmak, fikirlerini anlatmak amacıyla Sivas Cumhuriyet Üniversitesi tarafından da birçok faaliyet yapıldı. Dünyanın önde gelen bilim tarihçilerinden Prof. Dr. Fuat Sezgin’e, İslam Bilim Tarihi alanındaki çalışmalarından dolayı Üniversitemiz tarafından “Fahri Bilim Doktoru” unvanı verildi. Prof. Dr. Sezgin’e fahri bilim doktoru unvanı verilmesi dolayısıyla Üniversitemiz Kül-tür Merkezi’nde düzenlenen tören İstiklal Marşımızın okunması ve saygı duruşuyla başladı. Programa Rektörümüz Prof. Dr. Alim Yıldız, Sivas Belediye Başkan Yardımcısı Ah-met Özaydın, Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Uzun, öğretim elemanları ve öğrenciler katıldı. Rektörümüz Prof. Dr. Alim Yıldız yaptığı açış konuşmasında, "İnsanlara İslam bilimlerinin gerçeğini tanıtmak, benlik duygularını olumsuz etkileyen yanlış yargılardan onları kurtarmak ve ferdin ehemmiyetine olan inancı kazandırmak amacıyla İslam Bilimi Tarihi araştırmalarına adanmış bir ömürdür Prof. Dr. Fuat Sezgin Hocamız. Öyle büyük bir otoritedir ki onu anmadan, onun hazırladığı eserlere bakmadan, bilim tarihiyle, İslam tarihiyle ilgili ortaya bir şeyler sunabilmek çok zordur. Bilim tarihinin en çalışkan, en birikimli bilim insanlarından biridir. İslam tarihine, İslam düşüncesine, İslami eserlere ve bilim dünyasına vermiş olduğu katkılarıyla bir medeniyet kâşifi, eşi bulunmaz bir değer ve ‘darbeler neden kötüdür’ sorusunun mücessem cevabıdır Prof. Dr. Sezgin. Bizim medeniyet ve kültürümüzde kültür, sanat ve beşerin, Yaratıcının her eserinde müşahede ettiği güzellikleri, çeşitli yol ve yöntemlerle ortaya koymasının vasıtasıdır. Bilgiyi hikmetle taçlandırıp irfana ulaştırmadıkça hiçbir şeyi yerli yerine oturtamayız." dedi. Konuşmanın ardından Rektör Yıldız, 93 yaşındaki Prof. Dr. Fuat Sezgin’e cübbe giydirdi. Daha sonra Sezgin katılımcılara ‘Arap İslam Tarihinden Bazı İzlenimler’ konulu ders verdi. Prof. Dr. Fuat Sezgin, “İnsanların bilgi tarihi ile ilgili verileri yazılı olarak kaydetme gayreti, politik tarihe olana nispetle tesadüflere ve keyfi değerlendirmelere göre çok geri zamanlarda oldu. İslam bilim tarihi yüksek ve kaliteli görüşleri yansıtır. Bunları burada sunamayacağım. Birçoğunu Arap-İslam tarihi adlı kitabımın bugüne kadar çıkmış olan 17. cildinde kaydetmeye çalıştım. Onu İstanbul’da Gülhane Parkı’nda İslam Tarihi Araştırmaları Vakfı yayınları arasında bulabilirsiniz.” dedi. Prof. Dr. Sezgin “Bilimler tarihinin verilerini değerlendirmekte, yaşanılan zamanın etüt şartını gözden kaçırılmasının esas olması gerektiğini anladım ve henüz kitabımı yazma-ya başlamadan rastladığım Fransız Coğrafya tarihçisi Joseph Toussaint Renaud (1795-1867)’un şu sözleri beni çok etkilemişti. “Tesadüf teknik ve sanatın ilerlemesinde çok büyük bir rol oynamaz. İnsanlar buluşlarında devamlı bir şekilde birden bir sıçrayışla değil, adım adım hareket eder. Her zaman aynı hızda değil, fakat devamlı olarak insan icat etmez. Olanı ilerletir.” ifadelerine yer verdi. Konuşmasının sonunda Prof. Dr. Sezgin, “Benim 65 yıldır yaymaya çalıştığım Arap İslam bilimleri tarihi hemen hemen her gün beni hayata bağladı. İslam dünyasında büyük bir hızla ilerleyen bilimler MS. 8. yüzyıldan itibaren Fransa ve İngiltere’ye diğer taraftan 10 ve 11. yüzyıldan itibaren Sicilya’ya ve İtalya’ya 9. yüzyıldan itibaren Bizans’a ulaştılar. Avrupa-lılar teknik bilimleri diğer bilimlere nazaran daha kolay anlıyor ve alabiliyorlardı. Bu anlam-da onlar 16. yüzyılda bazı yönlerde Müslümanlara ulaşmaya hatta onları geçmeye başladılar.” ifadelerini kullandı. Programın sonunda Rektörümüz ve Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Duman, Prof. Dr. Fuat Sezgin’e tezhipli bir tablo hediye ettiler. 2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı kapsamında Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Merkezî Kütüphanesi’ne Prof. Dr. Fuat Sezgin’in ismi verildi. Ayrıca Üniversitemiz Rektörlüğü tarafından düzenlenen 5’inci Hazan Şiir Dinletisi Sezgin anısına ithaf edilmiştir. 2019 yılının Haziran ayı içerisinde ise Üniversitemiz Rektörlüğü öncülüğünde ve İlahiyat Fakültesi Dekanlığınca ile Sivas Merkez Ulu Cami’de merhum Prof. Dr. Sezgin için Kur’an-ı Kerim tilaveti ve Mevlid-i Şerif programı gerçekleştirilmiştir. Son olarak üniversitemiz rektörlüğü tarafından desteklenen ve Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tarafından yayımlanan Cumhuriyet İlahiyat Dergisi’nin 23. Cilt 3. Sayısı (Felsefe ve Din Bilimleri Özel Sayısı) Prof. Dr. Fuat Sezgin anısına ithaf edilmiştir. Felsefe ve Din Bilimleri alanından birçok güncel ve ilgi çekici araştırmayı bir araya getirdiğimiz sayımızı sizlere sunmaktan heyecan ve mutluluk duyuyoruz. Bize emanet edi-len değerli çalışmaları uluslararası alana taşımak için geniş bir ekiple tüm gayretimizi gösterdiğimizi ifade etmek isteriz. Yeni sayımızda başta makale sahibi değerli bilim insanlarımıza, yayın, danışma ve hakem kurullarımıza, Rektörlüğümüz Basımevi personeline ve özellikle dergimizin yayın aşamasında yadsınmaz emekleri olan alan editörlerimiz Dr. Öğr. Üyesi Adem Çiftçi, Arş. Dr. Öğr. Üyesi Gör. Fatma Kurttekin, Arş. Gör. Maruf Çakır, Arş. Gör. Alper Ay, Arş. Gör. Esma Güneş, Gör. Bayram Ünce, Arş. Gör. Sena Kaplan, Arş. Gör. Gülistan Aktaş,Arş. Gör. Hamit Demir Arş. Gör. Merve Yetim, Arş. Gör. Rukiye Göğen, Arş. Gör. Ömer Faruk Özbek, Arş. Gör. Salime Bera Kemikli, Arş. Gör. Naim Yaman, Arş. Gör. Sema Tombul, Arş. Gör. Nurgül Akdoğan, Arş. Gör. Ayşe Mine Akar, Arş. Gör. İlknur Bahadır ile Arapça dil editörü Prof. Dr. Ömer Faruk Yavuz ve İngilizce dil kontrolü sorumluluğunu üstlenen alan editörlerimiz Dr. Miyase Yavuz Altıntaş, Uzm. Zeynep Yücedoğru, Dr. Öğr. Üyesi Zuhal Ağılkaya Şahin, Dr. Metin Güven ve Dr. Kenan Tekin’e teşekkür ederiz. Dergimizin 23. Cilt 2. ve 3. Sayı (Özel Sayı)’larından itibaren Yazı İşleri Müdürü olarak Dr. Ahmet Çelik’in görevlendirildiğini bildirir kendisine yeni görevinde başarılar dileriz. Önceki sayılarımızda dergimizin Yazı İşleri Müdürlüğünü ifa eden Doç. Dr. Ali Yılmaz’a teşekkürlerimizi sunarız. 15 Haziran 2020’de yayınlanacak bir sonraki sayımız için makale kabul tarihlerinin yayın kurulumuz tarafından 1 Ocak- 15 Mart olarak değiştirildiğini hatırlatır çalışmalarınız-da kolaylıklar dileriz. (shrink)

Çevre sorunlarının katlanarak arttığı ve biyoloji biliminin büyük sıçramalarla geliştiği günümüzde organizma kavramının incelenmesi, hem kendi doğamızı (dolayısıyla da diğer canlılarla etkileşimlerimizi) hem de günümüz biyolojisindeki değişimleri daha iyi anlayabilmemiz için faydalı olacaktır. Bu çalışma, organizma kavramını özellikle organizma-çevre etkileşimi üzerinden inceleyerek günümüz biyolojisindeki önemini vurgulayacaktır. Organizma kavramı özellikle Modern Sentezden, Genişletilmiş Evrimsel Senteze geçişle birlikte ayrı bir önem kazanmıştır. Köklerini yirminci yüzyılın başlarındaki organizma-merkezci biyolojiden alan bu kavramın gelişimi, son birkaç on yıldır biyoloji biliminde gerçekleşmiş olan gelişmelerle (özellikle gelişim (...) biyolojisi, sistem biyolojisi ve ekoloji dallarında) iyice dinamikleşmiştir. Organizma kavramının gelişimini incelemek sadece biyoloji biliminin felsefesi açısından değil, bunun yanında, insan olarak kendi biyolojik varlığımızı -organizma- ve çevremizle (hem abiyotik hem de biyotik) olan etkileşimlerimizi, tekrar düşünmek açısından değerlidir. (shrink)

Bu makalede, râ harfinin tefhîm/kalın ve terkîk/ince okunmasına dair hususlar son dönem Osmanlı kurrâlarından Bursalı Süleyman Vehbi’nin (öl. 1334/1916) Risâle-i Râiyye adlı eseri ekseninde ele alınmıştır. Kur’ân harflerinin seslendiriliş biçimini ifade eden fonetik farklılıklar kıraat ilminin amelî/pratik boyutunu oluşturan en önemli unsurdur. Bu minvalde Kur’ân alfabesindeki harfler genel olarak, birbirinin zıddı olan tefhîm-terkîk sıfatlarından biriyle seslendirilmektedir. Bununla birlikte lâm ve râ harfleri bazen kalın bazen de ince okunmaktadır. Lâm harfinde aslolanın terkîkle telaffuz edilmesi olup bazı durumlarda tağlîzle/tefhîmle okunduğu hususunda ittifak (...) edilmiştir. Fakat âlimler râ harfinin tefhîm veya terkîki konusunda ihtilaf etmişlerdir. Bazıları, aslı itibariyle râ harfinde tefhîm-terkîk özelliği bulunmayıp birtakım şartlar muvacehesinde bunlardan birisiyle okunduğunu söylerken; cumhur ise râ’da aslolan tefhîm olup bazı şartlar çerçevesinde terkîkle okunduğunu ileri sürmüştür. Husûsen Verş (öl. 197/812) rivâyeti ve Ezrak (öl. 240/854) tarikine göre râ harfinin tefhîm-terkîkle okunması gereken yerlerin tespiti kıraat tedrisatında zaptı en zor olan hususlardan addedilmiştir. Hâl böyle iken günümüze değin râ harfine dair kurrâ arasındaki ihtilafların tam anlamıyla açıklanıp vuzuha kavuşturulduğu -Süleyman Vehbi’nin risâlesi dışında- Türkçe bir eser kaleme alınmamıştır. Türkçe eserlerde râ’nın okunuşuna dair hususlar genelde Hafs (öl. 180/796) rivâyeti özelinde işlenmiş, Verş ve Ezrak’ın, râ harfini okuyuş keyfiyetlerine yönelik bilgilere yeterli ölçüde yer verilmemiştir. Bu bağlamda mezkûr boşluğun doldurulması, çalışmanın amaçlarından biridir. Makalenin Risâle-i Râiyye çerçevesinde ele alınmasının sebebi müellifin, Osmanlı’daki kıraat tedrisinde temel kaynak olarak kullanılan en-Neşr, İthâf, Zübdetü’l-irfân, Umdetü’l-hullân, el-Îtilâf, Bedâi‘u’l-burhân ve Mürşidü’t-talebe gibi eserlerin hemen hepsine müracaat edip konuyu sistematik bir şekilde ele alması ve yeri geldikçe mezkûr eserlerdeki hata ve eksikliklere değinmesidir. Makalede öncelikle müellifin hayatına yer verilmiş, ardından risâlede işlenen konular tavzih edilmiştir. Bu yapılırken müellifin verdiği bilgilerin aslî kaynaklardaki yeri ve râ’nın tefhîm-terkîk ile okunmasının illeti/sebebi tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca müellifin eser içerisinde hata ve eksikliklerine değindiği kaynakların ilgili yerleri tespit edilip hangi ibare ve ifadelerle tashih edilmesi gerektiğine işaret edilerek araştırmacılara kolaylık sağlanması amaçlanmıştır. Çalışma sonunda görülmüştür ki Ezrak, esreli râlar’ın terkîkinde ve kelime başlarındaki fethalı-zammeli râlar’ın tefhîminde diğer kurrâ ile müttefiktir. Ancak kelime ortasında-sonunda bulunan mansûb-meftûh râlar’ı “kelimenin aslından olan lâzımî kesreli harften sonra gelmesi”, “lâzımî kesreyle râ’nın arasında sakin bir hurûf-i isti‘lânın -hâ/خ hariç- bulunmaması” ve “râ’nın sakin yâ harfinden sonra gelmesi” durumunda sadece terkîkle; bu şartları taşımakla birlikte râ’nın tenvinli olması durumunda terkîk ve tefhîm olmak üzere iki vecihle; bu şartlardan birinin bulunmaması durumunda ise sadece tefhîmle okumuştur. Mazmûm ve merfû râlar’ı ise mansûb râlar için zikri geçen şartları taşımaları halinde Verş sadece terkîk, Ezrak ise terkîk ve tefhîm vechiyle okumuştur. Burada şunu ifade etmek gerekir ki kütüphanelerde özellikle Osmanlı dönemine ait pek çok kıraat eseri gün yüzüne çıkarılmayı beklemektedir. Söz konusu eserlerin ortaya çıkarılıp incelenmesi hem süreç içerisinde kıraat ilminin nasıl bir seyir izlediğinin tespiti hem de mezkûr eserlerin verilerinden istifade edilerek yeni çalışmaların ortaya konulması açısından önem arz etmektedir. (shrink)