Abstract
Celem tekstu jest wskazanie, że genezy polskiej myśli socja - listycznej w XIX w. można upatrywać w braku stabilności i bezpieczeństwa. W celu udo - wodnienia tej tezy posługuję argumentacją składającą się z trzech zasadniczych części. Po pierwsze, rekonstruuję niepokoje i fobie, które znajdowały odbicie w publicystyce pierwszych polskich socjalistów, przede wszystkim w kręgu Wielkiej Emigracji. Po drugie ukazuję, w jaki sposób polscy socjaliści starali się stworzyć nowy język opisu zjawisk poli - tycznych, który próbowali oprzeć na sztywnych zasadach. Po trze - cie wreszcie argumentuję, że narzędziami, służącymi okiełznaniu procesów społecznych i przezwyciężeniu niepewności miały być z jednej strony wspólnoty, oparte na zasadach pierwotnego chrześcijaństwa, z drugiej zaś – ludowo-narodowa wspólnota, stojąca na czele państwa.