W listopadzie 1922 roku w odrodzonej Rzeczpospolitej odbyły się wybory do Sejmu i Senatu I kadencji. Główną prawicową opcją polityczną, która podjęła walkę o głosy wyborców, była Narodowa Demokracja. Do wyborów przystąpiła w szerszej koalicji, pod nazwą Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej. Niniejszy artykuł jest próbą opisu i analizy udziału tej siły politycznej na terenie jednego z okręgów wyborczych w województwie kieleckim, który obejmował trzy powiaty: kielecki, jędrzejowski i włoszczowski. Opierając się na źródłach archiwalnych oraz publikacjach prasowych, przyjrzałem się bliżej (...) dwóm podstawowym formom prowadzenia przez endecję kampanii wyborczej. Pierwszą z nich było organizowanie otwartych spotkań z wyborcami, a drugą – oddziaływanie poprzez słowo drukowane. Na omawianym terenie silnymi wpływami cieszyła się lewicowa partia PSL „Wyzwolenie”, która odwoływała się do najliczniejszego elektoratu, jakim byli chłopi. Narodowa Demokracja w celu uzyskania satysfakcjonującego wyniku wyborczego musiała zatem podjąć walkę przede wszystkim o głosy tej warstwy społecznej. (shrink)

[Anna Krzynówek, Rozum a porządek polityczny. Wokół sporu o demokrację deliberatywną].

Автор обсуждает и анализирует основные парадоксы политической доктрины ж. Ш. Руссо, свидетельствующие о том, что его мысли наследуют проблематику старой эпохи и одновременно предсказывают новую историческую эпоху. Пессимистический взгляд на проблемы общественной жизни, а в оссобенности убеждение, что политическим учреждениям угрожает, растущий в ходе истории, эгоизм, способствует тому, что Руссо задумывается чад средствами противодействующими распаду общественного тела. Видя в народе суверена, который только может антом своей воли сформировать легальное политическбе сообщество, Руссо одновременно полон неверия в возможность политических действий народа. И, (...) поэтому, по существу, ограничивает политическую роль народа не только в сфере исполнительного органа — постулируя власть избираемой аристократии - но и в сфере законодательства, доверяя функцию создания законов на народу, а учреждению "мудреца". Желая упрочить политические учреждения, которые сохранили бы постоянность, вопреки проявляющейся в игтории тенденции их распада, Руссо допжен выйти за сферы истории и политики, обратиться к заключённой а человеке вечной натуре, а также счастливому случаю, каким является появление среди народа, создающего государство, мудреца, подобного богам. Республика Руссо не могла бы быть народной республикой или же республииой демократической, утверждает в заключении автор. (shrink)

The article has two purposes: the argumentative one, which is to present the problem of the authority of judges in democracy, and the argumentative and historical one, which is to outline Bogusław Wolniewicz’s philosophy of politics. The theoretical approach to the title issue has become a necessity after the Polish constitutional crisis, which questioned the so-called myth of the non-political character of judicature in 2015. In the on-going discussion, opposite positions have been formulated. They can be referred to as relativism (...) and objectivism (the latter proclaims judicial apoliticality in the personal, jurisprudential and ideological sense). Advocating the legal relativism, I aim to bring out the roots of objectivism that lead us to the Roussonian democratism (contrasted with the Jeffersonian one). (shrink)

In the following paper the author presents and analyses J. Maritain’s social theory. The French Thomist attempted to associate the principle of common good (that plays the main role in the Christian social thought) with democracy. Maritain claims that only democracy can be regarded as an acceptable form of government, i.e. the one that satisfies rational and moral requirements (which, according to the Thomists, are the same). Such a statement put forward by the Thomist philosopher emphasises the necessity of asking (...) a number of questions of the human nature, human dignity and human autonomy; it also demonstrate how to introduce the ethical values into the realm of democratic politics, which in its turn is described as axiologically neutral by contemporary political theories. J. Maritain’s views on those issues were taken into consideration by Catholic intellectuals and were announced before the Second Vatican Council. Regarding the time they were widely opened to the contemporary ideas. Consequently, they contributed to the significant development of the current attitude of the Catholic Church to the present political and social problems. (shrink)

Przedmiot artykułu stanowi koncepcja demokracji kontestacyjnej zaproponowana przez Philipa Pettita oraz jej miejsce we współczesnej myśli republikańskiej. Autor tekstu opisuje relacje łączące tę koncepcję z ideami demokracji radykalnej i wolności republikańskiej, jak też jej implikacje instytucjonalne i związane z nią kontrowersje. Rozważone zostają główne zarzuty krytyków Pettita: fragmentaryczności i niedemokratyczności proponowanych przez niego rozwiązań, niepożądanych konsekwencji jego postulatu deliberacyjności i odpolitycznienia życia politycznego. Autor tekstu twierdzi, że jednym z największych braków koncepcji Pettita jest próba odpolitycznienia demokracji przez upełnomocnienie nienadzorowanych demokratycznie (...) gremiów eksperckich. Prowadzi ona do pytania o kryterium stosowania instrumentów radykalno-demokratycznych i elitarystycznych, na które Pettit nie udziela zadowalającej odpowiedzi. (shrink)

W styczniu 1919 roku w odrodzonej Rzeczypospolitej odbyły się wybory do Sejmu Ustawodawczego. Efektem prac Sejmu było uchwalenie Konstytucji w marcu 1921 roku, a także wielu uchwał, m.in. w sprawie reformy rolnej. Największą prawicową siłą w Sejmie była Narodowa Demokracja, skupiona w Związku Ludowo-Narodowym, który z klubu parlamentarnego przekształcił się w 1919 roku w partię polityczną. Celem artykułu jest opis i analiza udziału posłów ZLN, wybranych z obszaru województwa kieleckiego, w pracach Sejmu Ustawodawczego. Podstawę źródłową analizy stanowiły przede wszystkim (...) sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu. Omówiono sylwetki czterech parlamentarzystów, byli to: Konstanty Kowalewski, Franciszek Mazur, Witold Poklewski-Koziełł i Zygmunt Seyda. Reprezentowali oni różne klasy społeczne. Ich zaangażowanie w prace Konstytuanty było odmienne, ale wszyscy starali się solidarnie reprezentować klub parlamentarny ZLN. Największą aktywnością wykazywał się Seyda, prawnik pochodzący z Wielkopolski. (shrink)