The article provides a new interpretation of the most widely cited essay on historical consciousness, Friedrich Nietzsche?s?On the use and abuse of history for life? from 1874, reconnecting it to current debates in educational science and the role of the historian and educator in a post-colonial situation. It reminds us how historical consciousness is an always contested and critical space, where our existential commitment to justice is also tested. The interpretation moves beyond the standard understanding of Nietzsche as only favouring (...) a life-affirming use of history. It displays how his argument opens the door toward understanding historical consciousness as a transcultural ethical space of an encounter between the dead and the living. It addresses the contemporary debate in education science concerning the relation and preference between a broader and more limited notion of historical consciousness, questioning the possibility of a conclusive theory of historical consciousness for practical-pedagogical purposes. It exemplifies its conclusions in regard to the legacies of the Holocaust and to Apartheid, as also pedagogical challenges. (shrink)

Soms is het ongepast om jezelf te beoordelen vanuit een extern gezichtspunt en soms is het zelfs onmogelijk om dat te doen. Het standpunt van anderen kan dus op twee manieren ontoegankelijk zijn, doch dit betekent niet dat het vanzelf ook als onbelangrijk wordt ervaren. Integendeel, het niet in te nemen standpunt van anderen bepaalt vaak in hoge mate de wijze waarop wij tegen onszelf aankijken. Onze zelfwaardering blijkt zodoende op een onophefbare manier afhankelijk van anderen. -/- Deze algemene stelling (...) vormt de kern van het voorliggende boek. Ze wordt gaandeweg ontwikkeld en onderbouwd in discussie met de bestaande analytisch-filosofische literatuur. De dubbele asymmetrie tussen zelfwaardering en waardering van anderen wordt door hedendaagse auteurs namelijk vaak miskend. Als zodanig kan men spreken van een opvallende en gemeenschappelijke lacune in de actuele debatten over bescheidenheid, ijdelheid en trots. (shrink)

This paper examines how death is managed in a larger regional hospital within the Norwegian health‐care. The central focus of my paper concerns variations in how healthcare personnel enact death and handle the dead patient. Over several decades, modern standardised hospital death has come under critique in the western world. Such critique has resulted in changes in the standardisation of hospital deaths within Norwegian health‐care. In the wake of the hospice movement and with greater focus on palliative care, doors have (...) gradually been opened and relatives of the deceased are now more often invited to participate. I explore how the medical practice around death along with the procedure manual of post‐mortem care at Trondheim University Hospital has changed. I argue that in the late‐modern context, standardisation of hospital death is a multidimensional affair, embedded in a far more comprehensive framework than the depersonalised medico‐legal. In the late‐modern Norwegian hospital, interdisciplinary negotiation and co‐operation has allowed a number of different agendas to co‐exist, without any ensuing loss of the medical power holder's authority to broker death. I follow Mol's notion of praxiographic orientation of the actor–network approach while exploring this medical practice. (shrink)

Though Helmuth Plessner (1892-1985) elaborated his philosophical anthropology independently of the classical pragmatisms, there are many parallels with them. He combined a phenomenology of living beings (a parallel with William James) with a semiotic reconstruction (a parallel with Charles Sanders Peirce) of what we are already using whenever we specify living beings, among them ourselves as human living beings in nature, culture, and society. In Plessner’s distinction between having a body (Körperhaben) and being (or living) a body (Leibsein), there is (...) a parallel with George Herbert Mead’s “Me” (taking over the perspective of others) and “I” (spontaneous actions/reactions of an organism in a situation). Dewey and Plessner elaborated a public procedure for overcoming the old dualism of matter and idea in a process of learning better habits. Their historical conceptions of communication involve the primacy of interactions on three levels (discursive, conscious, pre-conscious living). Facing the plasticity of human conduct, both approaches open the door to a pluralistic self-understanding that includes value-conflicts and that therefore needs civilized forms to solve such conflicts. With regard to the limits of human conduct, Plessner proposed a phenomenology (of laughing and crying) that seems to have no equivalent in pragmatism. (shrink)

Talk of ‘brains deciding’, ‘brains inferring’ or ‘brains perceiving’ is common in contemporary cognitive science and neuroscience. A number of authors (most notably Peter Hacker and Maxwell Bennett) argue that such talk commits a category mistake; deciding, making inferences or perceiving are abilities properly ascribed to humans and not to human subsystems or subparts. Here I will argue that ascribing such properties to human brains or cognitive systems within the brain is proper. I will argue that ‘inferring’ or ‘perceiving’ are (...) best conceptualized as functional terms. Since most functions we know of are multiply realizable, this opens the door for atypical inferences and perceptions that can be ascribed to various organisms and their subsystems. (shrink)

Zoals bekend is de verhouding tussen filosofie en politiek problematisch. De veroordeling van Socrates door de polis maakte diepe indruk op zijn leerling Plato. Mede om dit soort misstappen te voorkomen ontwierp deze een ideale staat waarin filosofen koningen moesten worden. Vanuit dit idee probeerde hij ook Dionysus, de heerser van Syracus, tot een wijsgerig verantwoorde politiek te brengen. De mislukking van dit Siciliaans avontuur heeft velen na hem ervan overtuigd dat filosofen zich beter niet in kunnen laten met (...) politieke besluitvorming. Immers, Plato’s poging om Dionysus tot een wijsgerig verantwoorde politiek te brengen strandde jammerlijk. Maar, filosofen zijn natuurlijk hardleers en de aantrekkingskracht van het rijk der mensen en dingen op hen, die zich zo thuisvoelen in het rijk der ideeën valt niet altijd te loochenen. Hoewel voor Plato de politieke arena van alledag wezenlijk ongeschikt bleek te zijn voor filosofische uiteenzettingen, heeft toch zijn leerling en collega Aristoteles zich nog korte tijd met het onderwijs aan de jonge Alexander de Grote bemoeid – hoewel Aristoteles’ ambities al bescheidener waren dan van Plato. Het verhaal wil zelfs, dat Alexander op diens veldtochten een exemplaar van het werk van Homerus met aantekeningen van Aristoteles erin bij zich droeg. Na de dood van Alexander werd de anti-Macedonische atmosfeer in Athene voor Aristoteles zodanig bedreigend dat hij de stad verliet, om te voorkomen ‘dat de polis zich ten tweede male aan de filosofie bezondigde.’ Wie wel in het lot van Sokrates heeft moeten delen, is Thomas More, de auteur van het in 1516 verschenen ‘Utopia’. More weigerde Henry VIII als hoofd van de kerk te erkennen en moest dat met zijn dood bekopen. Dit vonnis vloeide dus niet direct voort uit het boek waarmee More zo bekend zou worden. Wellicht had More geleerd van de eerdere moeizame betrekkingen tussen filosofie en politiek en had hij daarom besloten om zich over ‘Ou-topia’ of ‘Nus-quama’ te buigen: over niet-plaats of nergens. Het in dialoogvorm opgetekende reisverhaal gaf op indirecte wijze kritiek op het Engeland van zijn tijd. Waarschijnlijk nog belangrijker dan het vermijden van risico’s door het schrijven over een niet reëel bestaande samenleving was het voordeel dat More op die manier een geheel ander beeld van een samenleving kon opstellen en beschrijven – ongehinderd door contingente omstandigheden, praktische bezwaren of politieke obstakels. More sloot de dialoog in ‘Utopia’ af met een korte overweging, waarin de auteur zegt zich nauwelijks te kunnen voorstellen dat deze samenleving ergens gerealiseerd zou kunnen worden. Vele lezers hebben deze overweging echter niet gezien of serieus genomen, zodat er al snel een ernstig meningsverschil over het genre van de utopie ontstond: vormde een utopie een blauwdruk voor een ideale samenleving die zonder meer ingevoerd zou moeten worden, of moest de utopie veeleer gelezen worden als een mengvorm van kritiek en ideaal – kritiek op de bestaande samenleving en richtinggevend ideaal voor nastrevenswaardige veranderingen van de huidige samenleving? (shrink)

Hans‐Georg Gadamer founded philosophical hermeneutics with his masterpiece Truth and Method. One of the achievements of Gadamer has been to make “hermeneutics” a household word in philosophical and intellectual debates. Gadamer's objective is to offer a philosophical justification of this type of knowledge, which does not depend on methodology alone, yet without opening the door to the accusation of relativism. Art offers Gadamer an attractive model for the way one should think of interpretation in general. Gadamer's hermeneutics had (...) a profound and lasting influence on philosophy and all the human sciences, mainly history, literary theory, art history, jurisprudence, and theology. Especially influential were Gadamer's ideas on “The Possibility of a Philosophical Ethics”, where he called into question the primacy of Kant's ethics of duty and universal law to rediscover the essence of morality, with Aristotle and Hegel, in the realm of customs and traditions which guide us in everyday life. (shrink)

‘Wisten jullie dat je middeleeuwse privé-kapelletjes in grote kerken eigenlijk zou kunnen zien als de allereerste skyboxen? Niet alleen werden ze door rijke families gekocht om zo op de eerste rang te zitten tijdens missen, maar ze waren ook ideaal om na de dood nog lange tijd herinnerd te worden omdat je op zo'n voorname plaats lag,’ vertelt Wim Weijland. ‘Fascinerend. Maar dat zag je natuurlijk ook al in de opkomst van de portretkunst, dat mensen zichzelf wilden vastleggen voor (...) het nageslacht,’ stelt Hans Alma, ‘of in het beschrijven van heldendaden en de overlevering daarvan. Dat is eigenlijk het centrale punt in het belang dat we hechten aan overleven: dat we energie stoppen in overlevering om zo te kunnen overleven.’. (shrink)

The plan for this volume emerged during the international Leipzig conference commemorating the centenary of the death of Gustav Fechner.

Nasr (Islamic studies, George Washington U.), in a series of ten lectures, argues that, unlike in the West, where scientific thought has been secularized, in the East, knowledge and religious experience have remained unified. Drawing from Buddhist, Hindu, Judaic, Christian, and Islamic traditions, he finds in each the idea of perennial wisdom as a philosophical basis for such unity. Paperback edition ($10.95) not seen. A reprint of the 1987 original with a new (short) preface. The paper edition (06459-4) is available (...) for $13.50. Annotation copyrighted by Book News, Inc., Portland, OR. (shrink)

Production of Presence is a comprehensive version of the thinking of Hans Ulrich Gumbrecht, one of the most consistently original literary scholars writing today. It offers a personalized account of some of the central theoretical movements in literary studies and in the humanities over the past thirty years, together with an equally personal view of a possible future. Based on this assessment of the past and the future of literary studies and the humanities, the book develops the provocative thesis (...) that, through their exclusive dedication to interpretation, i.e. to the reconstruction and attribution of meaning, the humanities have become incapable of addressing a dimension in all cultural phenomena that is as important as the dimension of meaning. Interpretation alone cannot do justice to the dimension of "presence," a dimension in which cultural phenomena and cultural events become tangible and have an impact on our senses and our bodies. Production of Presence is a passionate plea for a rethinking and a reshaping of the intellectual practice within the humanities. (shrink)

Wittgenstein has often been ascribed a ‘use-theory of meaning’. However, he explicitly renounced theory construction. Furthermore, his slogan ‘Don’t ask for the meaning, ask for the use!’ invites circumventing the question ‘What is meaning?’ altogether. This chapter argues that, Wittgenstein’s ambivalence notwithstanding, there is no merit in avoiding the title question (‘What is meaning?’). Moreover, it is argued that, while Wittgenstein’s reflections are incompatible with a formal theory of meaning, they do lay the foundations of a viable account of the (...) concept of linguistic meaning, namely by elucidating its connections with other concepts like those of rule, explanation, and understanding. The chapter makes a case for a use-theory thus understood. (shrink)

Although Bohr's reply to the EPR argument is supposed to be a watershed moment in the development of his philosophy of quantum theory, it is difficult to find a clear statement of the reply's philosophical point. Moreover, some have claimed that the point is simply that Bohr is a radical positivist. In this paper, we show that such claims are unfounded. In particular, we give a mathematically rigorous reconstruction of Bohr's reply to the _original_ EPR argument that clarifies its logical (...) structure, and which shows that it does not rest on questionable philosophical assumptions. Rather, Bohr's reply is dictated by his commitment to provide "classical" and "objective" descriptions of experimental phenomena. (shrink)

Profielen van 59 denkers die filosofie en wetenschap van de twintigste eeuw beslissend beïnvloed hebben.

Het is bijna niet voor te stellen hoeveel Foucaults studie Surveiller et punir in het verleden betekend heeft voor mij en een belangrijk deel van mijn generatie. Vanwege mijn Franse achtergrond – ik promoveerde in Straatsburg op een proefschrift over Albert Camus – kende ik Foucault en zijn werk al goed. Je kon met name in de zomer van 1967 gewoon niet om hem heen. In alle parken en cafés rond de universiteit zaten toen in Straatsburg studenten zijn dikke boek (...) Les mots et les choses ostentatief te etaleren. Ze hadden het met de titelpagina naar boven naast of voor zich liggen, of hielden hun kostbare schat, met weer de titel goed zichtbaar in de hand. Het kwam zelden voor dat ze erin lazen. Als buitenlander begreep ik er niets van. Mijn Franse vrienden legden het mij uit. (shrink)

In this article, the author argues against a universal restriction on our pursuit of acceleration. Instead, he presents arguments for a selective slowdown in different areas of our life.

This collection of speeches and essays clarifies Gadamer's thoughts on the power of language, the social role and influence of science, and the idea of reason. He argues that the theoretical pursuit of truth is valuable for its own sake, and devalued when pursued explicitly for practical purposes.

Felix Kaufmanns Wissenschaftstheorie Hans-Georg Zilian. X KAUFMANN, DIE ÖKONOMEN UND DAS A PRIORI Bei den österreichischen Grenznutzentheoretikern, mit deren Arbeiten sich Kaufmann vor allem auseinandersetzte, ist von ...

Modal concepts as possibility, necessity, contingency and reality belong to the most important means of reflection. They constitute philosophical systems - but they are not used in a systematic way to characterize technology. The central ontological problem consists in the fact that technology is based on new ideas, which at the beginning are a mere possibility, because the intended artifacts and processes never existed up to that moment. Even the blueprint expresses a possibility. But these possibilities must be realizable, since (...) technological artifacts or processes have to work properly in the world following physical andcausal necessity. Moreover, boundary conditions, sometimes seen as feasibility (a very special kind of conditioned possibility), have to take into account conditions of the real world (as material, energy, local conditions), cognitive conditions (theoretical knowledge, know how – i.e. dispositions, which are possibilities, too), social and cultural conditions (norm, values i.e. deontic possibilities). They all constitute the realm of technological possibility. Within this region the development of technology takes place. But at the same time they have influenced our thinking and our culture from the very beginning. (shrink)