Abstract

İnsanı diğer canlılardan ayıran ve onu sorumlu kılan temyiz gücü, düşünme ve anlama melekesi olan akıl, Kur’an-ı Kerim’e göre insanı insan yapan, onun her türlü aksiyonlarına anlam kazandıran ve ilahî emirler karşısında insanın yükümlülük ve sorumlu luk altına girmesini sağlayan özelliktir. Osmanlı toplumunda düşüncenin aktarıldığı en önemli vasıtalardan biri şiirdir. Çoğu iyi eğitim almış olan şairler, bu malumatlarını sanat zemininde şiir diliyle aktarmışlardır. Divanlar incelendiğinde bu husus çok net olarak görülecektir. Bu çalışmayla başta Kur’an ve tasavvuf olmak üzere Yunan mitolojisine kadar uzanan bir muhteva zenginliği içinde eser veren divan şiirinde akıl tasavvurunu ve bu tasavvurun sanat zemininde nasıl işlendiğini, belli özellikleriyle temayüz etmiş şairlerin eserlerinden hareketle incelemek istiyoruz.