Abstract

Ένα ιδιαίτερο γνώρισμα της ελληνικής φιλοσοφίας είναι η σύναψη του τρόπου ζωής του φιλοσοφούντος προς τα προβλήματα και τα ζητήματα που αφορούν άμεσα την κοινωνική και πολιτική ζωή των πόλεων εντός των οποίων αυτός ζη. Έτσι στο ερώτημα «Ποιό είναι το έργο της φιλοσοφίας;» η ελληνική φιλοσοφική παράδοση, κυρίως από το Σωκράτη και εξής, δέχεται σε γενικές γραμμές ότι το έργο της φιλοσοφίας είναι στενά συνυφασμένο με τη ζωή εντός της πολιτικής κοινωνίας. Ακόμη στους πρώιμους πλατωνικούς διαλόγους υποστηρίζεται η άποψη ότι ο τρόπος του βίου του φιλοσόφου έχει μεγάλη σημασία για την πολιτική κοινωνία και ότι μεταξύ των λεγομένων και των πραττομένων υπό του φιλοσοφούντος πρέπει να υπάρχει συμφωνία. Μάλιστα ο Σωκράτης προβάλλεται ως ο κατ’εξοχήν φιλόσοφος που έχει βίον σύμφωνον τοῖς λόγοις πρὸς τὰ ἔργα. Όπως παρατηρούν βαθυστόχαστοι γνώστες και ερευνητές της ελληνικής φιλοσοφίας, όπως είναι ο John M. Cooper και ο P. Hadot, το συγκεκριμένο γνώρισμα της ελληνικής φιλοσοφίας είναι πολύ σημαντικό και προσδίδει σ’ αυτήν σπουδαίο κύρος, μολονότι σήμερα δεν φαίνεται να έχει ευρεία απήχηση. Όμως κατά την αρχαιότητα είχε μεγάλη ισχύ και σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε ορισμένοι όχι απλώς να ισχυρίζονται ότι οι φιλόσοφοι πρέπει να ζουν βίο σύμφωνο προς τις θεμελιώδεις πίστεις και δοξασίες τους αλλά και ότι πρέπει να θεωρούνται ως φιλόσοφοι ακόμη και εκείνοι που δεν διατύπωσαν κάποια θεωρία, αλλά έζησαν και έπραξαν έργα τέτοια που καθιστούν αυτούς φιλοσόφους. Την άποψη αυτή υποστηρίζει ο εκ Χαιρωνείας φιλόσοφος Πλούταρχος, ο οποίος δέχεται ότι ο Αλέξανδρος Φιλίππου ο Μακεδών είναι όντως φιλόσοφος.