Zmiany spowodowane w Polsce i w Europie upadkiem komunizmu obudziły nadzieję na budowę systemu politycznego innego od tego, który był losem tych krajów. W miejsce totalitaryzmu ma powstać system polityczny oparty o zasady demokratycznego państwa prawa. Przejście od totalitaryzmu do demokracji jest procesem, który w Polsce nie został jeszcze zakończony i który do osiągnięcia celu potrzebuje jeszcze wielu nakładów. Mozna też wskazać wiele zagrożeń dla tego procesu występujących także obecnie. Nie da się uniknąć niebezpieczeństwa bez rozpoznania jego zródeł i jego (...) natury. Trzeba pamiętać, że zwyrodnieniu prawa i zwyrodnieniu systemu politycznego mozna zapobiegać środkami prawnymi, dopóki system bezprawia nie odniesie sukcesu. Opór środkami prawnymi ma realne szanse, gdy jest skierowany przeciwko próbom budowy władzy totalitarnej. Taki opór skazany jest na niepowodzenie, gdy siły przeciwne państwu prawa opanują juz organy państwa. (shrink)

Uno de los problemas centrales de la semántica es el problema del significado. Desde Platón, los filósofos se preguntan ¿qué hace a una expresión, significativa? En la tradición filosófica, podemos encontrar diferentes soluciones a esta pregunta; por ejemplo, para Quine todo lo que se elaboró sobre el significado ling ü ístico, tiene algo que podemos llamar una “mancha idealista”, la que tiene que ser borrada desde su teoría de la indeterminación de la traducción. Muchos filósofos contemporáneos, comparten con Quine sus (...) objeciones sobre el significado ling ü ístico; sin embargo, no todos están de acuerdo con el radicalismo propuesto por Quine. En el presente artículo, queremos mostrar la propuesta alternativa que ofrece Alston y su versión de la teoría pictórica del significado. Mediante su teoría, Alston quiere, de alguna manera, salvar la discusión tradicional sobre el significado frente al ataque frontal de Quine. En su intento, también son contemplados los aportes quinianos sin la aceptación total de su teoría. A consideración del lector, se deja elegir si la teoría del significado en el enfoque tradicional tiene que ser abandonada, como quiere Quine, o podemos buscar los caminos intermedios, como propone Alston. (shrink)

A work of music as an artefact is a particular acoustic material. However, the sounds are not identical with music since they only constitute the external appearance of a musical work and its most explicit layer, while aesthetic perception is certainly not limited to the superficial perception of sounds. Contemporary research in the field of fine arts by Gottfried Boehm and Georges Didi-Huberman showed new possibilities of revealing the hidden inner phenomenality of a work of art. Yet, is it possible (...) to apply the methodology of research on the invisible visuality of a painting to the field of non-acoustic sound of a musical work? What kind of additional research problems does a work of music cause, taking into account the fact that it is not only created by its author-composer, but it also requires a re-creational performance to phenomenally exist? The article provides the critical analysis of Roman Ingarden’s views on the subject of a musical work and indicates the need to expand the research horizon as regards the issue of nonsounding elements of music. The article aims mainly at bringing new research perspectives on a work of music in the light of contemporary phenomenology. (shrink)

Martin Heidegger in 'The Origin of the Work of Art' (Der Ursprung des Kunstwerkes) developed a whole new way of thinking about art, going beyond traditionally understood aesthetics or even philosophy of art. Some of Heidegger’s thoughts, however, appear to be understated and only signal a huge complexity of both experiencing works of art and the very issue of the origin of the work of art. The analysis of the terms ‘anxiety’ and ‘eyeblink’ from 'Being and Time' presented in this (...) article complement and develop Heidegger’s ideas included in his essay. Linking art to these two crucial phenomena of fundamental ontological analysis of Dasein casts light on the status of art and its existential significance. The author aims mainly at demonstrating the aletheic connection (based on unclosedness) between the experience of ‘originary source’ of a piece of art and ‘anxiety’, and also, in conclusion, he points to the ‘event of beyng’ as the essential, non-metaphysical origin of art. (shrink)

(1996). Educational policy in Poland in the period of transition. The European Legacy: Vol. 1, Fourth International Conference of the International Society for the study of European Ideas, pp. 674-679.

Visages de l'histoire. Essais de l'entour de la méthodologie et d'histoire de l'historiographie.

In Polish philosophical aesthetics Karol Tarnowski’s considerations about art reflect transformations that occurred in phenomenology – particularly French – in the second half of the 20th century. Religious thinking combined with the scholastic tradition and the classical doctrine of transcendentals turn out to be similar in many aspects, but still not identical with Jean-Luc Marion’s phenomenology of donation and Michel Henry’s nonintentional phenomenology of invisible life. The aesthetic views of Karol Tarnowski, an outstanding philosopher of religion and pianist himself, can (...) be found in scattered texts whose main subject matter is not always art. This is why the article aims at a synthetic presentation of this particular reflection in the context of current debates around phenomenology. (shrink)

Stosunek do Innego rzutuje i będzie rzutował na konkretne wybory i losy polskiego społeczeństwa.Podejmując dyskusję znanej uwagi J.T. Grossa, łączącej podejście do imigrantówz nieprzepracowanym problemem polskich „marginesów Zagłady”, autor próbuje umieścićją w kontekście kwestii upodmiotowienia Polaków jako zbiorowości. Stawia tezę, że historycznieuwarunkowana, słaba umiejętność zbiorowego podejmowania odpowiedzialności zatrudne sprawy w podobny sposób określa oba zagadnienia. Tak wzięcie odpowiedzialnościza przeszłość, jak podjęcie jej za teraźniejsze wybory, wymaga bowiem takiej zbiorowejumiejętności. Słabość w tej sferze ogranicza samą możliwość praktykowania zalecanej przezJacques’a Derridę „gość-inności”.

Artykuł porusza problem rozumienia w filozofii psychiatrii. Autor koncentruje się na klasycznym już podziale w naukach humanistycznych – na rozumienie/wyjaśnianie oraz nomotetyczne/idiograficzne - i próbuje nakreślić jego konsekwencje dla psychiatrii i problematyki zaburzeń psychicznych. Przegląd wybranych zagadnie metodologicznych filozofii psychiatrii ujawnia antropologiczne aspekty nowożytnej psychiatrii oraz ograniczenia modelu biomedycznego. Ostatnia część artykułu omawia wybrany przypadek kliniczny, aby wskazać na praktyczne konsekwencje indywidualnego i idiograficznego podejścia do psychiatrii.

Zakład Edukacji Wizualnej, Wydział Pedagogiki i Psychologii UwB.