In Waartoe Wetenschap? onderzoekt Frans W. Saris de wetenschap in evolutionair perspectief en hij bepleit een radical enlightenment in een dertiental essays en een toneeltekst waarin zulke uiteenlopende wetenschappers verschijnen als ...

Kan de wetenschap alles verklaren? Brian Ridley, zelf een natuurkundige, zoekt een antwoord op deze en andere vragen in deze boeiende studie naar zowel de reikwijdte als de grenzen van de wetenschap. Volgens Ridley ligt aan het wetenschappelijke denken een wereld van 'magische ideeën' ten grondslag, en hij betoogt dan ook dat wetenschap meer overeenkomst met magie heeft dan wij vaak aannemen. In het boek wordt ook ingegaan op de vaak veronachtzaamde relatie tussen natuurwetenschap en wiskunde. De (...) auteur koppelt dit op elegante wijze aan een fascinerende bespreking van relativiteit en kwantumtheorie, aldus onderstrepend dat er binnen de wetenschap vele perspectieven mogelijk zijn. Wetenschap is boeiende lectuur voor iedereen die geïnteresseerd in de huidige stand van zaken in de wetenschap en de richting waarin zij zich ontwikkelt. (shrink)

De traditionele causaliteitsleer - een hoofdstuk der filosofie, - kent slechts oorzaken en gevolgen. Dit boek rekent daar mee af en voert in wetenschap de begrippen middel en doel in. Een zaak van logica. De auteur is van zeer goeden huize en de kwaliteit straalt ook van dit manuscript af. Schrijver weet waar hij het over heeft Ik acht de probleemstelling oorspronkelijk en, belangrijker nog, ook zeer relevant. Het boek kan zeer goed gebruikt worden voor onderwijsdoeleinden. Het kan ook (...) richting geven aan nieuw onderzoek. R. van Woudenberg, hoogleraar theoretische filosofie, Vrije Universiteit Amsterdam Het manuscript is boeiend doordat het duidelijk maakt hoezeer een strikt causale benadering (zoals in de natuurwetenschappen gebruikelijk is) ontoereikend is wanneer er sprake is van menselijk handelen. Bedoelde oorzaken en beoogde gevolgen blijven oorzaak en gevolg. G. Nienhuis, hoogleraar natuurkunde, Universiteit Leiden Dit boek is serieus en zeer origineel. Het is van belang dat het wordt uitgebracht en - vooral ook - dat het wordt gelezen. A.C. Hemerijck, decaan Faculteit der sociale wetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam Table of Contents Inleiding Hoofdstuk 1. Wetenschap in vogelvlucht Hoofdstuk 2. Juiste vragen en goede antwoorden Hoofdstuk 3. Weten waardoor en weten waarvoor Hoofdstuk 4. Versta onder een doel niet een begeren Hoofdstuk 5.. Van causalisme naar finalisme Hoofdstuk 6. Verklaren, voorspellen, ontwerpen Hoofdstuk 7. Vanwaar dat odium op het doelbegrip? Hoofdstuk 8. Alle analyse is empirisch Hoofdstuk 9. Wetenschap en het onbewuste Hoofdstuk 10. Mimesis als breed verschijnsel Hoofdstuk 11, Ministerie ontwikkelt beleidsanalyse Hoofdstuk 12. Opvoeding als voorbeeld Hoofdstuk 13 Toepassingen per discipline Uitleiding Index Personen en Zaken About the Author Gijs Kuijpers is emeritus hoogleraar politicologie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. (shrink)

Een van de hoekstenen van het idee dat de wetenschap een eenheid is, wordt gevormd door de overtuiging dat er in haar rijk één taal wordt gesproken: de taal van de feiten. Natuurlijk zijn er tussen de wetenschappen ook grote verschillen, maar die betreffen volgens deze overtuiging het gebied van de theorieën. De data waarop deze zich baseren, zouden neutraal geformuleerd kunnen worden. Als dit niet zo zou zijn, wordt ons het angstbeeld van een grote spraakverwarring voorgehouden.

Amsterdam University Press is a leading publisher of academic books, journals and textbooks in the Humanities and Social Sciences. Our aim is to make current research available to scholars, students, innovators, and the general public. AUP stands for scholarly excellence, global presence, and engagement with the international academic community.

In what sense can the sciences be said to constitute a (set of) specific cultural tradition(s) within broader culture? This is the proper way of posing the problem of the 'two cultures' today. For G. Bachelard the opposition between 'poem' and 'theorem' was fundamental, the elements of poetical imagination being radically different from the symbolical constructions of conceptual invention. In this article a sophisticated version of this point of view is proposed. The nowadays popular attempts to bridge all gaps between (...) the cultures by an appeal to creative imagination ('science as art', 'mathematics and poetry') are criticized. The real basis of considering research traditions nevertheless as cultural realities in a nontrivial sense is not to be found in a mediation between cognitive faculties, but has to be revealed by a comparative analysis of their respective products. In fact, science, as well as other cultural practices, is subject to variations of style (Granger, Hacking ...). Research styles are not in the first place due to external, sociological determinants, but to such factors as the necessity of individuating any idea in a work, the presence of changing images of science within each discipline, and the fundamental role of the not-yet-explicit, given the specific temporal structure of conceptual innovation with its „essential tension” (Kuhn) between the old and the new. (shrink)

Amsterdam University Press is a leading publisher of academic books, journals and textbooks in the Humanities and Social Sciences. Our aim is to make current research available to scholars, students, innovators, and the general public. AUP stands for scholarly excellence, global presence, and engagement with the international academic community.

Historische schets van de ontwikkeling van de natuurwetenschappen, gevolgd door een beschrijving van de huidige praktijk van het onderwijs in de natuur- wetenschap, met bespreking van de toegepaste onderwijsprojecten, en een pleidooi voor vernieuwing.

Science and Scientism in Popular Science Writing If one is to believe recent popular scientific accounts of developments in physics, biology, neuroscience, and cognitive science, most of the perennial philosophical questions have been wrested from the hands of philosophers by now, only to be resolved (or sometimes dissolved) by contemporary science. To mention but a few examples of issues that science has now allegedly dealt with: the origin and destiny of the universe, the origin of human life, the soul, free (...) will, morality, and religion. My aim in this paper is threefold: (1) to show that these claims stem from the pervasive influence of a scientistic epistemology in popular science writing, (2) to argue that this influence is undesirable because it ultimately undermines not only the important role of popular science reporting in society but also the public’s trust in science, and (3) to offer suggestions on how popular science writing can be improved. (shrink)

Filosofisch-historische bijdrage aan de discussie over de christelijke identiteit van de Vrije Universiteit.

Wij presenteren Berardi’s herwerking van de ideologiekritiek in drie stappen. Eerst schetsen wij de context waarin Berardi de ideologiekritiek herdenkt. Hij bouwt verder op de ontdekking van Deleuze en Guattari dat de taal van het kapitalisme niet de code, maar de axiomatiek is. De economische wetenschap biedt, volgens hen, mensen geen identiteit aan, maar bestaat uit een reeks commando’s die stromen van geld, arbeid, elektriciteit, enzovoort reguleert. Daaraan koppelt Berardi de observatie dat het hedendaagse kapitalisme vooral tekens verhandelt in (...) plaats van producten waarnaar zulke tekens zouden verwijzen. In een tweede stap brengen wij tegen deze opvatting in dat Berardi nog steeds vasthoudt aan de representatieve waarde van de economische wetenschap. Deze laatste zou enkel een afbeelding bieden van de realiteit en die vervalsen in het voordeel van het status quo. Sociologen uit de traditie van de actor-netwerktheorie (ANT) hebben dat echter betwist. Zij beweren dat de economische wetenschap de economische realiteit niet zozeer afbeeldt, maar actief vormgeeft. De economische wetenschap heeft de mens geschapen naar zijn evenbeeld: als homo oeconomicus. Het is dan ook een vergissing om de economische wetenschap te bekritiseren voor haar valse representaties. Zij maakt die immers waar. In een derde en laatste stap leggen wij in Berardi’s teksten een nieuw criterium bloot voor ideologiekritiek. In plaats van de economische wetenschap te bekritiseren voor haar valse uitspraken over de realiteit, moeten wij nagaan of de economische wetenschap een manier van leven promoot die mensen in staat zijn te onderhouden. De economische wetenschap is dan ideologisch als en slechts als zij een onhoudbare vorm van leven propageert. Volgens Berardi kan de hedendaagse economische wetenschap hiervan terecht beschuldigd worden. In zijn psychopathologie van het kapitalisme wijst hij immers op de negatieve psychische gevolgen van het hedendaagse kapitalisme, namelijk de instandhouding van een cyclus tussen paniek en depressie, een verlies aan betekenisvol menselijk contact en een neiging tot neurotisch vasthouden aan oude economische recepten die hun failliet reeds meermaals bewezen hebben. Niet de waarheid zal ons verlossen, maar in de verlossing ligt het ware leven. (shrink)

Levens- en wereldbeschouwing gebaseerd op de natuurwetenschap en opgevat als een geloof in de natuur.