The article concentrates on attempts of treating the maternal perspective as valuable in moral philosophy. The author traces the evolution of maternal behaviours in history and reconstructs the development of ethical theories determining women’s proper role in society. She raises the question why none of the philosophers gave any consideration to the maternal experience. Her conclusion is that traditional philosophical discourse assumes motherhood as just part of a wide group of issues determined as,,family”. Classical philosophers claim that maternal love is (...) natural and innate so it cannot be valuable. Their analyses fail to take account of maternal experience as a source of moral virtues like self-sacrifice, patience, responsibility, care or devalues this terms as not so important as male virtues like impartiality, non-interference, justice or individual’s autonomy. The author presents an alternative, new, female approach to morality. Simone de Beauvoir, Lucy Irigaray and Adrienne Rich criticize classical vision of motherhood in Western culture. They challenge traditional conviction of producing children as a natural destiny of all women determined by inborn maternal instinct. They treat maternal function in category of independent and deliberate choice. This new perspective replace traditional approach describing motherhood in terms of reproduction and,,natural obligation”. Motherhood in modern thinking is something more than biological production of children. The figure of mother could become an important symbol in ethics and various aspects of our culture. Acceptance of women’s culture would show that women have the same moral and social authority as man. In conclusion the author emphasize the need to present motherhood as a remarkable philosophical and moral value in modern ethics. (shrink)

The public controversy over results of modern biological sciences, especially the new reproductive technologies, is accelerating. Undoubtedly, surrogate motherhood is the most controversial of them. For most surrogate motherhood agreements, the gestational mother is expected to give up the child that she has given birth to to the other couple – for this reason surrogate motherhood is found controversial. Moreover, many people think that it is the equivalent of selling children, can be exploitative of the surrogate, and violates a mother’s (...) fundamental right to rise her child. Even altruistic surrogacy is not considered to be moral because women who choose to bear children voluntarily for someone else reap disdain, and are seen as cold, heartless, and mercenary, because they seem to give away their babies. There are also a lot of legal problems. First the answer to the question which woman is the mother must be given: the one who donates her ova or the gestational mother. Furthermore the problem of baby-selling and surrogate motherhood ought to be analysed and compared. In Polish law there is no direct regulation of surrogate motherhood – for this reason foreign legislations yield suggestions. Some suggestions can be taken from Christian, Jewish and Buddhist morality. Undoubtedly the last word belongs to us, but we should not forget the baby and its rights. (shrink)

Etyka troski rozwija teorię uogólnionej troski poprzez wyjście od naturalnych praktyk opiekuńczych. Jednak ze względu na jej uwikłanie w naturalizm efektem często jest zarówno wąska definicja kobiecości, jak i wąskie rozumienie troski – może ona dotyczyć tylko ludzi. Przyjęcie opieki nad dzieckiem jako paradygmatu sprawia też, że etyka troski powiela reprodukcyjny futuryzm – fantazmatyczne ujęcie polityczności jako jednolitej wspólnoty ucieleśnianej przez postać Dziecka. By pokazać, że etyka troski nie musi być naturalistyczna, konfrontuję ją z postulatem Donny Haraway, by ograniczyć reprodukcję (...) w imię dbałości o inne niż ludzie istoty, oraz z pojawiającym się w powieściach Octavii Butler motywem opieki nad dzieckiem, które nie jest ludzkie – „potwornego macierzyństwa” – by zarysować nieantropocentryczną etykę troski. (shrink)

Celem artykułu jest analiza koncepcji heterogeniczności w teorii Simone de Beauvoir, której praca przyczyniła się zarówno do rozwoju filozofii i etyki feministycznej jak i badań nad macierzyństwem. Punkt wyjścia stanowi złożona krytyka instytucji patriarchalnego macierzyństwa, przymusowego macierzyństwa, demistyfikacja instynktu macierzyńskiego oraz mitu Matki. Antyesencjalistyczna perspektywa Beauvoir umożliwiła artykulację ucieleśnionego doświadczenia, ambiwalencji oraz alienacji w macierzyństwie. Artykuł stanowi zatem próbę reinterpretacji pism Beauvoir w kontekście etyki niejednoznaczności oraz „antropologicznej rewolucji”, które stały się wyrazem oporu, walki o prawa i sprawiedliwość reprodukcyjną. Autorka (...) podejmuje również kwestie dobrowolnej bezdzietności, wykluczenia matek oraz problem płciowego podziału pracy. (shrink)

Artykuł pokazuje, jak feministyczna teoria punktu widzenia może być wykorzystana do badania marginalizacji głosów kobiet i pomijania ich wiedzy i doświadczeń w polskim dyskursie publicznym. W pierwszej części tekstu przybliżone zostały teorie, z których czerpał ten nurt badań feministycznych, z naciskiem na heglowską i marksowską dialektykę, oraz w jaki sposób przekształca je on w celu dostosowania ich do analizy problemu dyskryminacji kobiet. W drugiej części z kolei wykorzystałem omówioną wcześniej aparaturę pojęciową do przeanalizowania wypowiedzi dwóch liberalnych intelektualistów związanych bardziej lub (...) mniej pośrednio z tematyką macierzyństwa i wychowania dzieci – Jacka Żakowskiego z wywiadu dla „Super Expressu” i Zbigniewa Mikołejki w postaci jego felietonu „Wojna z wózkowymi”. (shrink)