Abstract
W wieku XIX i w I połowie XX filozofowie polscy zamiast filozofią polityczną zajęli się filozofią historii. Tego typu podejście stworzyło istotną kontynuację ideową, pomimo znacznych różnic uwarunkowanych odmiennymi kontekstami polityczno-teoretycznymi. Ta ciągłość wyraża się w dwóch ideach zrodzonych już w XV- i XVI-wiecznej polskiej myśli politycznej, tj. w idei polskiej misji historycznej jako „przedmurza” i w pojęciu specyficznie polskiego umiłowania wolności. Autor artykułu przybliża to zjawisko, prezentując zestaw trzech koncepcji: późnooświeceniową Staszica, romantyczną Cieszkowskiego oraz neoromantyczną Zdziechows- kiego.