Abstract

Genetyczne badania prenatalne są najbardziej miarodajnym źródłem informacji o stanie płodu. Prawo do badań prenatalnych przysługuje na podstawie art. 2a ustawy o planowaniu rodziny, który przewiduje swobodny dostęp do informacji i badań prenatalnych. Stanowi ono szczególny przypadek szerszego prawa do informacji o stanie zdrowia. Dopóki płód znajduje się wewnątrz ustroju, jedyną osobą uprawnioną do ubiegania się o badanie, wyrażenia na nie zgody oraz odbioru wyniku jest kobieta. Informacja medyczna jest aksjologicznie neutralna, więc prawo do jej uzyskania nie może być ograniczane przez powoływanie się lekarzy na klauzulę sumienia. Informacja stanowi ponadto konieczną przesłankę rozeznanej decyzji, więc obowiązek jej udzielenia jest jednocześnie obowiązkiem staranności. Niedostarczenie informacji pozbawia możliwości podjęcia rozeznanej decyzji w sprawie zdrowotnej i przez to narusza podstawowe prawo pacjenta. Spowodowanie u pacjentki braku rozeznania przez niedostarczenie informacji stanowi zachowanie naganne. Jedynymi ustawowymi wyjątkami od prawa do pełnej informacji są: dobrowolne zrzeczenie się jej oraz wskazanie zastępczo innej osoby upoważnionej do odbioru niepomyślnych wieści. Przywilej terapeutyczny może wchodzić w grę na etapie przedstawienia wyników badania, niemniej brak ze strony pacjentki upoważnienia osoby trzeciej wyklucza skorzystanie zeń przez lekarza.