Abstract

Recht als zwaard en schild: Fraenkels Dual State en de rechtspraktijk in het Derde Rijk De laatste jaren kan het werk van Ernst Fraenkel op hernieuwde belangstelling rekenen. Dit review essay bespreekt zijn magnus opum The Dual State waarin Fraenkel de rechtspraktijk in nazi-Duitsland analyseerde, evenals het boek The Remnants of the Rechtsstaat: An Etnography of Nazi Law over Fraenkels leven en werk, geschreven door Jens Meierheinrich. In The Dual State laat Fraenkel zien hoe de rechtspraktijk in nazi-Duitsland een tweeledige vorm aanneemt, waarin het recht enerzijds zijn geldigheid behoudt, maar anderzijds onderworpen is aan de politieke wil van de machtshebbers. Op deze manier nuanceert Fraenkel op belangrijke wijze het gangbare begrip van de rol van het recht en het rechtspositivisme in het Derde Rijk. Ook biedt zijn werk relevante aanknopingspunten voor de hedendaagse studie van illiberale en autoritaire regimes.